20 października 2004 roku pojawiła się pierwsza wersja prawdopodobnie najpopularniejszej obecnie dystrybucji Linuksa, będącej dzieckiem milionera z południowej Afryki.
U podstaw filozofii reprezentowanej przez twórców Ubuntu jest uproszczenie procedur związanych z codzienną pracą z systemem. Dlatego też jako jedna z nielicznych dystrybucji dostarczana jest z wybranym przez autorów zestawem aplikacji, niepokrywających się na płaszczyźnie wykonywanych zadań. Przez kilka pierwszych lat były wyjątki od tej budzącej kontrowersje reguły — głównie jeśli chodzi o aplikacje zarządzające pakietami: apt-get i aptitude, Synaptic oraz Centrum Oprogramowania. Znakiem rozpoznawczym Ubuntu był program ShipIt, dzięki któremu użytkownik mógł zamówić wytłoczone płyty z systemem operacyjnym za darmo. Program po kilku latach zamknięto z uwagi na zbyt dużą popularność.
Od samego początku system wydawany jest w stałych, sześciomiesięcznych cyklach. Każda z wersji wspierana jest przez 18 miesięcy od daty premiery. Co dwa lata wydawana jest wersja LTS, która wspierana jest przez 5 lat od daty wydania. Przez wiele lat Ubuntu bazowało na środowisku graficznym Gnome, jednak rok temu wskutek nieporozumień pomiędzy programistami projekt Canonicala zaczął systematycznie się oddalać od Gnome, oferując dostęp do wskaźników systemowych oraz swój autorski interfejs Unity (wraz z wersją przeznaczoną dla słabszych komputerów, opartą o bibliotekę Qt). Od wersji 11.10 domyślnie nie ma już dostępu do środowiska Gnome, można je pobrać z repozytorium i zainstalować już po instalacji systemu.
W ciągu ostatnich dwóch lat Canonical postanowił zmienić oblicze swojej dystrybucji, oferując usługi adresowane do użytkowników końcowych. Ubuntu One z początku był prostym zamiennikiem dla Dropboksa — służył wyłącznie do synchronizacji plików pomiędzy komputerami użytkownika. Następnie, przy wydaniu wersji 10.04 uruchomiony został sklep z muzyką, która automatycznie synchronizuje się z sieciowym dyskiem Ubuntu One. Dodano również możliwość synchronizacji kontaktów i notatek. Od wersji 11.10 w chmurze stworzonej przez Canonical przechowywane są również dane na temat zainstalowanych na komputerze aplikacji, dzięki czemu aplikacja może zostać pobrana i zainstalowana jednocześnie na kilku komputerach użytkownika.
Canonical jest również aktywny na polu usług i aplikacji skierowanych do programistów. Kluczową dla rozwoju Ubuntu, jak i wielu innych projektów, stała się platforma Launchpad.net, która oferująca bezpłatny hosting, bugtracker czy listy dyskusyjne dla projektów otwartoźródłowych. Canonical jest sponsorem projektu rozproszonego systemu kontroli wersji Bazaar, z którego korzystają programiści Ubuntu, a także użytkownicy usługi Launchpad. Przy okazji premiery Ubuntu 11.10 przebudowany został portal dla twórców aplikacji dedykowanych Ubuntu.
Twórcy Ubuntu chcą aby ich produkt był popularny również wśród administratorów serwerów. W 2008 roku Fundacja Wikimedia zdecydowała się na migrację 400 serwerów z Fedory oraz RedHat Enterprise Linux na Ubuntu Server. W tym samym roku uruchomiona została usługa Landscape, pozwalająca na zdalne i wygodne zarządzanie wieloma serwerami. Canonical intensywnie pracuje nad dostosowaniem serwerowej edycji Ubuntu do potrzeb osób, które chcą tworzyć usługi przechowywane w chmurach. Zgodnie ze statystykami serwisu The Cloud Market ponad 30% instancji serwerowych w usługach firmy Amazon to właśnie Ubuntu. Na drugim miejscu jest Windows z udziałem na poziomie 13%. Na podium znalazło się miejsce jeszcze dla dystrybucji CentOS (8,4%).
Produkt Canonical może być używany nie tylko w roli systemu-gościa, od wersji 11.10 możliwe stało się stworzenie własnej infrastruktury chmurowej w oparciu o oprogramowanie OpenStack, z początku rozwijane przez innego dostawcę chmury — Rackspace. Wcześniejsze wersje Ubuntu Server domyślnie były dostarczone z oprogramowaniem Eucalyptus. Duet Ubuntu i OpenStack został doceniony przez firmę HP, która wybrała Ubuntu zarówno jako system gospodarza oraz gościa dla swojej chmury.
Jaka jest przyszłość Ubuntu? Canonical wspiera również architekturę ARM, która coraz częściej trafia do netbooków (pierwsze tanie netbooki z Ubuntu i procesorami ARM można już kupić w Afryce). Zgodnie z dzisiejszym wpisem blogowym Marka Shuttlewortha kontynuowana będzie również ekspansja Ubuntu wśród usług działających w chmurze.
