Smocza maskotka PlayStation — historia Spyro

PlayStation 1 to ogromny sukces Sony i obiekt nostalgicznych westchnień wielu graczy. Kultowy szarak zapisał się w historii jako jedna z najlepiej sprzedających się konsol na świecie, z dużą biblioteką niezłych gier, niezłymi jak na ówczesne czasy parametrami sprzętowymi oraz wielkim wygranym piątej generacji konsol. Nie byłby w stanie tego osiągnąć bez wspomnianej dużej biblioteki dobrych gier. A jakie gry przychodzą na myśl przy wspominaniu szaraka? Na pewno warto wymienić takie tytuły jak Crash Bandicoot, Metal Gear Solid, Tekken, Gran Turismo i wiele innych. Do tej listy zalicza się też seria Spyro, a jej główny bohater jest powszechnie uważany za maskotkę pierwszego PlayStation, zaraz obok Crasha. Oto początki serii Spyro.

Generacja trójwymiaru

Wraz z nadejściem piątej generacji konsol zaczęła się era trójwymiaru. Do rywalizacji o kawałek konsolowego tortu dołączyło też Sony, z którym Nintendo zerwało współpracę zapoczątkowaną w czasach SNES. Firma znana do tej pory z produkcji sprzętu elektroniki użytkowej, choćby kultowego Walkmana czy, we współpracy z firmą Philips, płyty kompatkowej, miała za zadanie opracować przystawkę pozwalającą odtwarzać płyty kompaktowe na konsoli SNES. Produkt miał nosić nazwę Play Station, jednak nie doszedł do skutku. Współpraca została zerwana przez Nintendo, które uznało warunki umowy za niekorzystne i zaczęło współpracować z drugim autorem formatu CD, czyli firmą Philips. Odrzucone Sony widząc potencjał projektu postanowiło kontynuować go w pojedynkę, czego efektem była konsola PlayStation. Konsola szybko zdominowała konkurentów pod postacią Nintendo 64 i Sega Saturn, wykorzystanie płyt kompaktowych jako nośnika okazało się strzałem w dziesiątkę, sprzęt był też mocniejszy od konkurentów i prostszy w programowaniu, a świeże na tym rynku Sony chętnie współpracowało z deweloperami na korzystnych umowach.

Dobry sprzęt jednak niewiele znaczy bez gier. Jednym z dość popularnych gatunków gier są gry platformowe, zwane w skrócie platformówkami. W erze 2D była ich cała masa, gdyż dwuwymiarowa grafika dobrze pasowała do stylu gry, jakim jest skakanie po tzw. platformach, zbieranie bonusów czy nagród oraz unikanie lub pokonywanie przeciwników. Zarówno Nintendo jak i Sega wypracowały sobie marki, do dzisiaj zakorzenione w świadomości graczy. Zarówno Super Mario Bros jak i Sonic The Hedgehog okazały się sukcesami na swoich platformach, a także stały się maskotkami swoich firm. Wraz z nadejściem ery trójwymiaru, dobrze byłoby je przenieść w trójwymiar. Tutaj na prowadzenie zdecydowanie wysunęło się Nintendo, a wydane w 1996 roku Super Mario 64 na konsolę Nintendo 64 zostało przyjęte z dużym entuzjazmem i szybko stało się wzorem jak powinna wyglądać trójwymiarowa platformówka. Sega niestety nie powtórzyła tego sukcesu, a Saturn nie został światowym sukcesem, podobnie jak trójwymiarowe odsłony Sonica na tę konsolę. Świeże na rynku Sony nie mogło się pochwalić podobną marką. Należało więc ją wypracować. Z pomocą przyszło studio Naughty Dog, które w 1996 roku wydało, kilka miesięcy po Super Mario 64, swoją grę na PlayStation pod tytułem Crash Bandicoot. Gra szybko okazała się sukcesem, który pomógł PlayStation w potyczce na rynku konsol, jako, że studio Naughty Dog w tamtym okresie tworzyło wyłącznie dla Sony. Aby zagrać w dobrze przyjętego Crasha, należało mieć PlayStation. Pierwszego Crasha jednak ciężko nazwać odpowiednikiem Super Mario 64. Gra studia Naughty Dog to platformówka liniowa, z zamkniętym światem, podczas gdy trójwymiarowy Mario poruszał się po otwartych lokacjach, szukając gwiazd. Pomimo, że Crash Bandicoot to świetna gra, dobrze wyglądająca w czasie premiery oraz z niezłym poziomem trudności, to jednak nie była odpowiednikiem trójwymiarowego Mario, gdyż postawiono na inny styl rozgrywki. Odpowiednik w końcu miał się jednak pojawić.

W 1996 roku studio Insomniac Games nie było szeroko znane. W grudniu 1996 roku studio wydało swoją pierwszą grę na PlayStation – Disruptor. Gra została przyjęta dość dobrze, jednak nie okazała się wielkim sukcesem finansowym, jednak na wydawcy, którym był Universal Interactive Studios, zrobiła dobre wrażenie, co zachęciło studio do stworzenia kolejnej gry. Pomysł na grę dostarczył artysta pracujący dla studio Craig Stitt, który bazując na własnych zainteresowaniach, zaproponował grę o smoku. Początkowo gra miała być realistyczniejsza i mroczniejsza, wzorując się na filmie z 1996 o tytule DragonHeart, lecz Mark Cerny, z wydawcy Disruptor, przekonał studio, do zmiany klimatu. Zauważył, że Nintendo odbiera Sony młodszych graczy, więc uznał, że gra powinna mieć lżejszy i bardziej masowy charakter. Jego zastrzeżenia zostały przyjęte i gra ostatecznie obrała kierunek bliski temu, co gracze ujrzeli w Super Mario 64 – trójwymiarową platformówkę z otwartym światem i kolorową oraz pogodną grafiką. Oczywiście należało odpowiednio zaprojektować głównego bohatera. Zdecydowano się na małego smoka, bardziej bliskiemu młodszym graczom. Zgodnie ze słowami programisty Petera Hastingsa postać początkowo miała nosić imię „Pete”, lecz z powodu możliwego konfliktu z Disney’em i filmem z 1977 o tytule „Pete’s Dragon” wybrane imię zostało zarzucone. Zastanawiano się też nad imieniem „Pyro”, lecz zostało uznane za zbyt dojrzałe i ostatecznie zmienione na „Spyro”. Spyro początkowo miał być zielony, lecz przez możliwość zbytniego wtapiania się w trawę, zmieniono jego kolor na fioletowy. Sama postać przechodziła wiele zmian wyglądu, aż do ostatecznego i 10 września 1998 roku, pod tytułem Spyro the Dragon, została wydana na konsolę PlayStation. Wartym wspomnienia jest fakt, że Insomniac Games utrzymywał bliskie relacje Naughty Dog, a programiści obu firm się wspierali. Jednym z efektów tych relacji jest umieszczenie wersji demonstracyjnej Spyro w Crash Bandicoot: Warped i vice versa.

Spyro the Dragon

Wydana gra okazała się sukcesem, a swoim stylem gry była najbliższa wydanemu w 1996 roku Super Mario 64. Podobnie jak on stawiała na otwarte światy, będące częścią krainy smoków. Fabuła gry skupiała się na uwolnieniu smoków uwięzionych przez antagonistę zwanego Gnasty Gnorc (w polskim tłumaczeniu „Gnieznośny Gnork”), który po upokorzeniu go przez smoki w wywiadzie na początku gry, uwięził je wszystkie w kryształach i zaatakował ich krainę kradnąc ich skarby. Spyro z racji swojego niewielkiego wzrostu uniknął uwięzienia i celem gracza jest pokierowanie nim tak, by uwolnić smoki, odzyskać ukradzione i porozrzucane po światach skarby pod postacią klejnotów, a na końcu pokonać antagonistę. Postaci Spyro nieustannie towarzyszy (także i w późniejszych grach) ważka Sparx (w polskiej wersji Iskier), której zmieniający się kolor informuje o stanie zdrowia Spyro i pozwala zorientować się, ile jeszcze ciosów od przeciwników może otrzymać Spyro zanim zostanie znokautowany całkowicie, co będzie równoznaczne z utratą życia.

Świat gry został podzielony na 6 światów, w których znajdowały się portale do różnych poziomów z różną ilością uwięzionych smoków i skarbów, a także jednym poziomem, gdzie gracz przejmował kontrolę nad lecącym Spyro, którego celem było, zależnie od poziomu, zapalenie latarni, zniszczenie skrzyń, pociągów czy łódek albo przelecenie przez bramki w ograniczonym czasie. Poza tymi wybranymi poziomami Spyro nie był w stanie latać, a jedynie szybować, co pozwoliło mu pokonywać w powietrzu krótsze dystansy. Tytułowy bohater posiadał dwa rodzaje ataków, mógł zionąć ogniem albo zaszarżować na wroga. Część wrogów była odporna na jeden z typów ataków, albo wymagała innego podejścia do pokonania. W grze nie ma obecnych dużo elementów logicznych, ani zręcznościowych, są jednak takie poziomy, które wymagają odpowiedniej zręczności i/lub zastanowienia się nad sposobem przejścia (co widać zwłaszcza, jeżeli chce się grę ukończyć na 100%). Każdy ze światów zawiera też swojego bossa, a przemieszczać się można pomiędzy nimi korzystając z usług baloniarzy, którzy za pewnym warunkiem (np. ilość zebranych klejnotów) pozwolą bohaterowi użyć balonu do przemieszczenia się dalej. Zgodnie z obranym celem, gra nie jest tak trudna jak Crash Bandicoot, skupia się na prostszej i lżejszej rozgrywce. Silnik gry był jednym z pierwszych wykorzystujących technikę LOD (ang. Level of Detail – poziom detali). Polegała ona na podmianie w locie modeli na takie same o różnej jakości, dzięki czemu gra ładowała lepsze modele przy zbliżaniu się do obiektu i gorsze przy oddalaniu się, co pozwoliło na stworzenie rozległych i otwartych map. Gra zyskała świetne oceny i uznanie graczy, a Spyro stał się kolejną, nieoficjalną maskotką pierwszego PlayStation.

Spyro 2: Ripto's Rage!

Pierwszy Spyro pomimo dużego sukcesu, szybko okazał się, podobnie jak Super Mario 64, dość liniowy. Oczywiście każdy ze światów różnił się stylem czy budową, poziomy też starały się być różnorodne, ale w każdym robiło się dokładnie to samo. Studio zdawało sobie z tego sprawę i postanowiło to poprawić. Efektem jest wydana rok później kolejna część przygód fioletowego smoka, w Europie i Australii znana też pod tytułem „Spyro 2: Gateway to Glimmer”. Starano się w niej wziąć to co najlepsze z poprzednich części i urozmaicić rozgrywkę. W efekcie Spyro i Sparx trafili do nowego świata zwanego Avalar. Trafili tam przez przypadek, gdyż będąc zmęczeni ciągłym deszczem w swoim świecie, postanawiają przejść przez portal do wakacyjnego poziomu by tam odpocząć po złej pogodzie i wydarzeniach z poprzedniej części. Portal zostaje jednak przechwycony przez trzech mieszkańców Avalaru, którzy chcą ściągnąć smoka do walki z zagrażającym im wrogiem żądnym władzy. Ściągają więc Spyro i Sparxa, a na miejscu szybko pojawia się główny tytułowy antagonista, zwany Ripto (którego imię wymyślono dzięki japońskiemu wydaniu Spyro - tytuł gry w katakanie wygląda podobnie do słowa "Ripto" w alfabecie łacińskim), który niszczy portal i pokazuje swoją niechęć do smoków. Dzięki pomocy nowo poznanych sojuszników konfrontacja zostaje odłożona na później, a Spyro chcąc wrócić do domu musi zebrać talizmany z ziem Avalaru i pokonać Ripto.

W grze po raz pierwszy pojawiły się punkty umiejętności, które zbierane są za specjalne osiągnięcia (np. pokonanie wroga bez otrzymania obrażeń), a których zebranie wszystkich odblokowuje dodatkowe zakończenie ukazujące dalsze losy niektórych poznanych postaci, oraz listę przeciwników, którzy nie znaleźli się w grze. W drugiej części pojawił się dość prosty i prymitywny system rozwoju postaci. Przez postacie zwane Moneybags, którzy za swoje usługi pobierają opłatę w klejnotach, Spyro może nauczyć się kilku umiejętności, takich jak np. możliwość nurkowania i pozbierania niektórych skarbów leżących pod wodą. W każdym poziomie gracz dostaje też do wykonania różnorodne zadania pod postacią mini gier, co urozmaica rozgrywkę. Świat jest podzielony na trzy główne światy z portalami do każdego poziomu. Gracz musi zdobyć talizman z każdego poziomu, zdobywany za jego skończenie, a po ich zdobyciu będzie mógł stanąć do walki z bossem i przejść do kolejnego świata. Wspomniane wcześniej postacie poza nauczaniem Spyro nowych zdolności, za opłatą pozwalają też odblokować pewne niedostępne wcześniej miejsca. W różnych poziomach Spyro może też zdobywać tymczasowe bonusy pozwalające mu na np. latanie czy dużo wyższe skoki.

Spyro: Year of the Dragon

Ostatnia część przygód Spyro na kultowego szaraka ukazała się w 2000 roku. Gra rozpoczyna się świętowaniem roku smoka, wydarzenia odbywającego się co 12 lat, kiedy nowe smocze jaja trafiają na ziemie smoków. Celebracje przerywa przybycie postaci zwanej Bianca, która kradnie jaja i rozrzuca je po wszystkich światach. Spyro, Sparx i, poznany w poprzedniej części, Hunter ruszają by je odzyskać.

Trzecia część, podobnie jak i druga, stara się ulepszyć to co w poprzedniej było najlepsze. W porównaniu do drugiej części doszło więcej postaci grywalnych i nowe mini gry. W wybranych momentach gracz może wcielić się w jedną, z czterech nowo poznanych postaci, które pomagają Spyro w jego zadaniu. Gracz ma za zadanie pozbierać jaja rozrzucone po 37 poziomach, które, podobnie jak poprzednio, są łączone w światy. Części jaj nie da się zebrać podczas pierwszych odwiedzin wybranych poziomów. Poza głównym zadaniem dostępne są też mini gry, z których część pojawiła się w poprzedniej części i została rozwinięta, oraz zupełnie nowe. Pomimo kolejnego sukcesu, ta część była ostatnią, jaka wyszła spod ręki deweloperów Insomniac Games. CEO Ted Price stwierdził, że firmie brakuje pomysłów na to, co jeszcze można dodać do gry, oraz, że po pięciu latach zajmowania się Spyro chcą stworzyć coś nowego. Była to też ostatnia część wydana na PlayStation 1.

Wielki powrót, czyli Spyro Reignited Trilogy

Marka Spyro nie skończyła się na trzech częściach. Fioletowy smok w różnych wcieleniach pojawił się w wielu tytułach na różnych platformach, został też jednym z bohaterów w serii gier i animacji Skylanders. Mimo wszystko wiele osób było zdania, że to na oryginalnej trójce skończył się prawdziwy Spyro i każdy kolejny pomysł na ponowne wykorzystanie postaci nie był do końca udany. W pewnym sensie potwierdzają to też wyniki sprzedaży i oceny kolejnych gier ze Spyro. Wielu fanów postaci czekało na powrót oryginalnego Spyro. Po ogłoszeniu remake Crasha na PS4 (później też na Xbox One, PC i Nintendo Switch) pod nazwą Crash Bandicoot N. Sane Trilogy, wielu zaczęło mieć nadzieję na odświeżenie także trylogii Spyro. W końcu obie marki miały tego samego właściciela i obie były popularne na pierwszej konsoli Sony. 5 kwietnia 2018 roku potwierdzono przewidywania fanów i remake trylogii Spyro został zapowiedziany. 13 listopada 2018 roku gra została wydana, tym razem także od razu na Xbox One.

Spyro Reignited Trilogy to remake trzech pierwszych części wydanych na PlayStation 1 przez Insomniac Games. Tym razem autorem był Toys for Bob, a wydawcą Activision. Gra została oparta na silniku Unreal Engine 4. W większości oferuje to samo (oczywiście w nowej oprawie), co oferowały pierwowzory, nie dało się jednak uniknąć pewnych różnic. Głosy zostały nagrane na nowo, a do roli Spyro powrócił Tom Kenny, który podkładał mu głos w drugiej i trzeciej części (w pierwszej części tę rolę miał Carlos Alazraqui). Powrócił także kompozytor Stewart Copeland, który nagrał nowy motyw przewodni. Jeden z pracowników Toys for Bob, Stephan Vankov, dokonał też odświeżenia oryginalnej muzyki. Stare wersje utworów są ciągle dostępne i w opcjach gry można ją wybrać. Pojawił się także autozapis, który poprzednio dokonywany był na specjalnych platformach po wybraniu odpowiedniej opcji. W odświeżonej pierwszej części pojawiły się też punkty umiejętności, doszło też pewne ułatwienie – Sparx może wskazać w którym kierunku znajdują się kryształy. W oryginalnej trylogii ta umiejętność była dostępna wyłącznie w trzeciej części gry po jej wykupieniu, w odświeżonej trylogii znalazła się także w dwóch pierwszych, bez konieczności kupowania. Spyro Reignited Trilogy został oceniony wysoko, a sprzedaż okazała się być na dobrym poziomie. Nie obyło się niestety bez pewnego zgrzytu, który odczują gracze kupujący gry na fizycznych nośnikach – na płycie znajduje się wyłącznie pierwsza część i wybrane poziomy drugiej i trzeciej. Reszta zawartości wymaga pobrania z internetu w formie łatki. Nośnik z grą jest więc wybrakowany i do pełnej zawartości wymaga pobrania dodatkowych danych. Warty zauważenia jest też polski dubbing, będący nowością w serii. W rolę Spyro wcielił się Grzegorz Drojewski.

Zakończenie

Oczywiście to nie całość historii marki Spyro, a jedynie pewien jej ułamek, który wielu uważa za najlepszy. Spyro jednak nie skończył się na PS1 (oraz PS4 i XOne), nie skończył się też po rezygnacji Insomniac Games. Marka przechodziła później przez wielu deweloperów tworzących gry na wiele platform. Spyro wyszedł poza PlayStation już wraz z kolejną częścią wydaną na Game Boy Advance. Odwiedził też później kolejne konsole Sony, Nintendo czy Microsoftu, zahaczając nawet o PC. Sama postać Spyro doczekała się w międzyczasie dwóch reboot’ów i prób wprowadzenia nowości do oklepanej mechaniki. Spyro jest jedną z najbardziej ikonicznych postaci gier wideo, którą można spokojnie postawić obok Mario, Crasha czy Sonica. A wszystko zaczęło się od pomysłu na platformówkę ze smokiem w roli głównej.

Źródła

Zrzut ekranu Super Mario 64

Zrzut ekranu Crash Bandicoot

Szkice Spyro i część informacji

Zrzut ekranu Spyro the Dragon

Zrzut ekranu Spyro 2: Ripto's Rage

Zrzut ekranu Spyro: Year of the Dragon

Część informacji (wikipedia.org)

Część informacji (spyro.fandom.com)

Zrzut ekranu Spyro Reignited Trilogy został wykonany na konsoli PS4