Java + Linux = <3 — tworzymy środowisko programistyczne na Debianie

Od prawie roku, z zawodu jestem młodszym programistą Java. Swoje pierwsze kroki w programowaniu opisywałem w wpisie "Jak pomimo przeciwności losu zostałem programistą – historia o tym, że..." oraz kolejnym, opisującym strategię samonauki programowania.

Przechodząc przez podstawowe etapy nauki programowania, postanowiłem skrupulatnie spisywać notatki z przeróżnych zadań, czynności czy zachowań. Tak bardzo powszechnych dla doświadczonych programistów, a jednocześnie będących wyzwaniem dla początkujących. Stąd postanowiłem owe notatki publikować na łamach bloga - z myślą o kolejnym "pokoleniu" początkujących programistów :-)

Poniżej po kolei, zainstalujemy i skonfigurujemy następujące narzędzia:

1. Oracle JDK 7
2. Apache Maven 3
3. Apache Tomcat 7
4. Eclipse Luna

Wszystkie opisane niżej czynności, zostały wykonane na systemie Debian Jessie.

Instalacja JDK 7

JDK, a dokładniej Java Development Kit - to środowisko niezbędne do programowania w Javie, niezależnie od platformy systemowej. Posiada ono podstawowe komponenty umożliwiające kompilacje, debugowanie, archiwizowanie i stos innych, podręcznych dla programisty funkcjonalności.

Najnowszą wersję JDK możemy ściągnąć bezpośrednio ze strony Oracle, akceptując przed pobraniem warunki licencyjne.

W naszym przypadku pobieramy wersję Linux x64 w postaci archiwum tar.gz. Zapisujemy ją do katalogu Pobrane. Następnie tworzymy podkatalog "jvm" w /usr/lib i tam rozpakowujemy pobrane przez nas archiwum. Czyli kolejno wykonujemy komendy:

$ sudo mkdir /usr/lib/jvm
$ sudo tar -xvf jdk-7u79-linux-x64.tar.gz -C /usr/lib/jvm/

Następnie przechodzimy do katalogu /usr/lib/jvm i tworzymy dowiązanie symboliczne do katalogu "jdk1.7.0_79", które zostało wypakowane ze ściągniętego archiwum.

$ cd /usr/lib/jvm
$ sudo ln -s jdk1.7.0_79/ java

W efekcie, po komendzie ls - powinniśmy zobaczyć następujący efekt:

Konfigurujemy zmienne środowiskowe dla Javy

Kolejnym krokiem, będzie stworzenie prostego skryptu .sh w katalogu /etc/profile.d. Wszystkie zamieszczone tam skrypty są automatycznie wykonywane w momencie uruchamiania powłoki systemowej Bash. Stąd dobrym pomysłem, jest zamieszczenie tam zmiennych środowiskowych dla Javy.

$ sudo apt-get remove openjdk-*

W tym celu z użyciem najprostszego edytora nano, tworzymy skrypt jdk.sh w wyżej wymienonym katalogu.

$ sudo nano /etc/profile.d/jdk.sh

Następnie tworzymy odpowiednie zmienne przed którymi umieszczamy komendę export.

export J2SDKDIR=/usr/lib/jvm/java
export J2REDIR=/usr/lib/jvm/java/jre
export PATH=$PATH:/usr/lib/jvm/java/bin:/usr/lib/jvm/java/db/bin:/usr/lib/jvm/java/jre/bin
export JAVA_HOME=/usr/lib/jvm/java
export DERBY_HOME=/usr/lib/jvm/java/db

Przykład:

Po zapisaniu naszego skryptu po każdorazowym uruchomieniu systemu, ustawione przez nas zmienne środowiskowe będą działać. Aby zobaczyć efekt skryptu bez konieczności ponownego uruchamiania, wykorzystajmy polecenie source.

$ source /etc/profile.d/jdk.sh

W następstwie tego, powinniśmy zobaczyć następujące wyniki dla poniższych komend:

$ javac -version
javac 1.7.0_79

Oraz

$ java -version
java version "1.7.0_79"
Java(TM) SE Runtime Environment (build 1.7.0_79-b15)
Java HotSpot(TM) 64-Bit Server VM (build 24.79-b02, mixed mode)

Super! W takim razie pierwszy krok za nami - mamy już zainstalowaną Javę w systemie :-) Czas na...

Instalacja Apache Maven 3

Apache Maven jest świetnym narzędziem, usprawniającym pracę programisty przy tworzeniu projektów z użyciem Javy. Nie tylko pomaga w budowaniu (ang. build) naszych projektów, ale także kompilacji, zarządzaniu zależnościami do innych bibliotek oraz innych, przydatnych w codziennej pracy dewelopera czynnościach.

Archiwum z Apache Maven możemy pobrać stąd, lub wykorzystać polecenie wget. A następnie wypakować je do katalogu /usr/lib/

$ wget http://ftp.ps.pl/pub/apache/maven/maven-3/3.3.3/binaries/apache-maven-3.3.3-bin.tar.gz
$ sudo tar -xvf apache-maven-3.3.3-bin.tar.gz -C /usr/lib/

Dzięki temu, Maven będzie dostępny w lokalizacji /usr/lib/apache-maven-3.3.3. Jednak aby uprościć konfigurację zmiennych środowiskowych, podobnie jak w przypadku JDK - stwórzmy kolejne dowiązanie symboliczne.

$ cd /usr/lib/
$ sudo ln -s apache-maven-3.3.3/ maven

Oraz otwórzmy nasz wcześniej utworzony skrypt jdk.sh i dopiszmy do niego następujące linijki:

$ sudo nano /etc/profile.d/jdk.sh

I dopisujemy:

export M2_HOME=/usr/lib/maven
export M2=$M2_HOME/bin
export PATH=$M2:$PATH 

Skrypt powinien wyglądać następująco:

Po zapisaniu, użyjmy polecenia source ażeby wykonać nasz skrypt.

$ source /etc/profile.d/jdk.sh

I wykonajmy polecenie mvn - v oczekując wyniku podobnego do tego, zamieszczonego poniżej:

$ mvn -v
Apache Maven 3.3.3 (7994120775791599e205a5524ec3e0dfe41d4a06; 2015-04-22T13:57:37+02:00)
Maven home: /usr/lib/maven
Java version: 1.7.0_79, vendor: Oracle Corporation
Java home: /usr/lib/jvm/jdk1.7.0_79/jre
Default locale: pl_PL, platform encoding: UTF-8
OS name: "linux", version: "3.16.0-4-amd64", arch: "amd64", family: "unix"

Apache Tomcat 7

Kolejnym i przedostatnim krokiem, będzie instalacja Apache Tomcat. Jest to tzw. kontener aplikacji sieciowych, budowanych z użyciem Servletów i Java Servlet Pages (JSP).

Wersję siódmą możemy pobrać stąd lub użyć polecenia wget.

$ wget http://ftp.ps.pl/pub/apache/tomcat/tomcat-7/v7.0.64/bin/apache-tomcat-7.0.64.tar.gz

Następnie wykonujemy operacje analogiczne do powyższych.

Wypakowujemy archiwum do katalogu /usr/lib

$ sudo tar -xvf apache-tomcat-7.0.64.tar.gz -C /usr/lib/

Następnie tworzymy dowiązanie symboliczne:

$ cd /usr/lib
$ sudo ln -s apache-tomcat-7.0.64/ tomcat

I dopisujemy następujące linijki do skryptu /etc/profile.d/jdk.sh

$ sudo nano /etc/profile.d/jdk.sh

Dopisujemy:

export CATALINA_HOME=/usr/lib/tomcat

I efekt:

Eclipse Luna - IDE z prawdziwego zdarzenia

Czas na pobranie i instalację naszego środowiska programistycznego w którym będziemy tworzyć, kompilować, debugować i sam Root wie co jeszcze robić z oprogramowaniem pisanym w Javie :-)

Mój wybór padł na bardzo popularne, wieloplatformowe oraz o wielkiej sile IDE w postaci Eclipse'a. Najnowsza wersja o nazwie kodowej "Mars", jest dostępna od czerwca bieżącego roku. Natomiast w tym wpisie będę bazował na poprzedniej wersji czyli "Luna".

Osobiście korzystam z Eclipse'a w codziennej pracy i zauważyłem, że Mars potrafi się zachować mniej stabilnie na Linuxie w porównaniu do Luny. Stąd dla komfortu Czytelników, którzy zapewne chcą rozpocząć swoją przygodę z Javą - opiszę podstawowy proces instalacji i uruchomienia oraz bazowej konfiguracji Eclipse'a w tej właśnie wersji.

Eclipse Luna, możemy pobrać z tej strony. Wybierzmy wersję " Eclipse IDE for Java EE Developers" ze względu na bardziej rozbudowane środowisko Eclipse'a.

Następnie w naszym katalogu domowym, stwórzmy podkatalogi "eclipse" gdzie wypakujemy ściągnięte archiwum z Eclipse'm, oraz podkatalog "projects" gdzie będziemy tworzyć nasze projekty z poziomu Eclipse'a.

$ mkdir ~/eclipse
$ mkdir ~/projects

Następnie uruchamiamy plik "eclipse". Zobaczymy okno z logiem Eclipse ładujące podstawowe komponenty, a następnie okno dialogowe proszące o podanie lokalizacji katalogu dla projektów. Oczywiście podajemy ścieżkę do utworzonego przez nas katalogu "projects".

Naszym oczom pojawi się gotowe środowisko. Stwórzmy więc prosty projekt, gdzie wyświetlimy w pętli słynne zdanie "Hello World!". :-)

W tym celu z paska Menu, wybierzmy pozycję "File", następnie "Project...". W kolejnym oknie klikamy na "Java Project".

W kolejnym oknie w polu "Project name" nadajemy nazwę dla naszego projektu...

...by następnie stworzyć nową klasę, klikając prawym przyciskiem myszy na widok naszego projektu w zasobniku "Package Explorer". Dalej przechodzimy na pozycję "New" i klikamy na "Class".

Wypełniamy pole "package" nadając nazwę dla ścieżki naszej paczki oraz nadajemy nazwę klasie. Warto od razu zaznaczyć opcję "public static void main(String[] args)".

Następnie tworzymy następujący (listing poniżej) kod i klikamy na zieloną ikonkę z trójkątem, w celu uruchomienia naszego programu.

package test;

public class HelloWorld 
{
	public static void main(String[] args) 
	{
		for(int i = 0; i < 10; i++)
		{
			System.out.println("Hello World!");
		}
	}
}

Efekt działania zobaczymy w zakładce "Console".

Oto Twoje środowisko do programowania w Javie

Super, właśnie stworzyłeś pierwszy program w Javie i skonfigurowałeś swoje środowisko programistyczne na Linuxie. Kolejne kroki należą już do Ciebie, teraz już czas tylko kodzić, kodzić i jeszcze raz kodzić :-)

W kolejnych wpisach, w miarę czasu chciałbym opisać inne, podstawowe zagadnienia w tworzeniu oprogramowania w Javie. Choćby przykład prostej webaplikacji w oparciu o Servlety, JSP'y oraz Tomcat'a, a wszystko przy udziale Maven'a. Mam nadzieję, że uda się zrealizować to w jak najszybszym czasie... ;-)

Tymczasem połamania klawiszy życzę...