Powiew świeżego powietrza: testy wentylatorów CM
Dziś na tapet wezmę temat mało popularny acz z punktu widzenia komputerowego entuzjasty bardzo istotny. Mianowicie pod moją opiekę trafiły wentylatory 120 mm marki Cooler Master. Każdy z posiadanych egzemplarzy różni się wykonaniem, kulturą pracy oraz oferowanymi możliwościami „personalizacji”. Postaram się porównać pięć modeli w różnych przedziałach cenowych, celem znalezienia przysłowiowego złotego środka dla użytkownika.
Zestaw wentylatorów w PC pełni dwojaką rolę. Z jednej strony ma zapewnić skuteczniejszy przepływ powietrza, pomagając tak chłodzić kluczowe podzespoły. Drugą stroną medalu będzie natomiast wymiar estetyczny. Szczególnie, jeśli obudowa posiada panel z hartowanego szkła. Do dzisiejszego testu powędrują wentylatory typu 120 mm, ponieważ są one popularnym standardem, zarówno do obudowy jak i większości chłodzeń CPU. Jak testowałem sprzęt? Pięć różnych modeli podpiąłem jednocześnie do płyty głównej NZXT N7. Z poziomu aplikacji CAM przystąpiłem do ręcznego ustawienia obrotów. Moje profile wynosiły odpowiednio 25, 50 i 100% RPM. Pomiary wykonałem przy użyciu anemometru. Nim przejdziemy do konkretów chciałbym najpierw pokrótce opisać każdy model.
Profile zawodników
MF122R RGB: większości wykonany z tworzywa sztucznego wentylator o rozmiarach cechuje minimalizm detali. Podświetlanie LED występuje wyłącznie w postaci delikatnej obwódki wokół wiatraka. Przewód RGB to 4‑pin typu żeńskiego. Producent oferuje ciekawy przewodowy kontroler podświetlania, ale sprzedawany jest on oddzielnie. Wentylator podłączymy do płyty głównej stosunkowo długim przewodem w czarnym oplocie zakończonym wtyczką 4‑pin PWN. W miejscu montażu producent zainwestował w gumowe podkładki. Zestaw obejmuje dodatkowo cztery zwykłe śrubki. Cena oscyluje w granicach 100 zł (newegg.com).
SF120R ARGB: tradycyjna w swoim wyglądzie konstrukcja w cenie 60 zł. Zarówno przewód zasilający PWN jak i kabel RGB wykonano w dość sztywnym czarnym oplocie. Podświetlane są w całości łopatki wentylatora. Producent deklaruje kompatybilność z standardem RGB Asus, Asrock oraz MSI. W miejscu gdzie przykręcamy śruby (dodawane do zestawu) producent nie zapomniał o gumowych podkładkach. Waga oscyluje w granicach 191 gram. Typ zastosowanego łożyska to Rifle.
PRO 120 Air Flow RGB: kolejna prosta konstrukcja. Producent objął sprzęt pięcioletnią gwarancją, deklarując wytrzymałość na poziomie 490000 godzin pracy. Konstrukcja posiada kilka ciekawych stylistycznych detali oraz długi paski przewód z rozgałęzieniem na końcówkę PWN oraz RGB 4‑pin typ żeński. Przed montażem warto zainteresować się przełącznikiem R/B/RGB. Dzięki niemu można na sztywno ustawić kolor czerwony lub niebieski (dla starszych płyt głównych) lub tryb adresowalnego RGB. Cena oscyluje w granicach 65 zł.
SF120M: następny zawodnik na naszej liście nie posiada RGB. Podstawę wentylatora stanowią podwójne łożyska kulkowe, mające zapewnić odpowiedni stosunek wytrzymałości do ciszy. Producent deklaruje pięcioletnią gwarancję, zaś sama konstrukcja prezentuje się niczym produkt premium. Solidne gumowe podkładki, szczotkowany metal pełniący rolę nie tylko estetyczną oraz solidny korpus nie pozwalają myśleć inaczej. Wentylator posiada przełącznik prędkości (L/M/H) oraz modularny kabel zasilający PWN. W zestawie znajdziemy pojedynczy kabelek lub przedłużkę pozwalającą podłączyć za jednym razem trzy SF120M. Ponadto pakiet obejmuje śrubki, gumowe kołki antywibracyjne oraz trytki.
SF240R ARGB: na sam koniec ciekawostka. Dwa wentylatory 120mm połączone w jedną konstrukcję. Tym samym sprzęt idealnie nadaje się na dopełnienie frontu obudowy tudzież na chłodnicę AIO. Posiada jeden, długi modularny przewód w oplocie z rozgałęzieniem na wtyczkę PWN oraz RGB 3‑pin żeński. Na tym nie koniec. Producent dorzucił do zestawu prosty przewodowy pilot z jednym przyciskiem. Zasilanie czerpie z wtyczki SATA. Korpus wentylatora wykonano z tworzywa sztucznego z uwzględnieniem gumowych podkładek absorbujących wibracje.
Szybkie porównanie wentylatorów
Niestety nie udało mi się znaleźć odpowiedzi na pytanie jakie łożysko zastosowano w PRO 120 Air Flow. Spośród pięciu testowanych wentylatorów trzy można bez problemu zakupić w Polsce. Dlatego podałem cenę krajową jak i ewentualny koszt zakupu w zachodnim sklepie pokroju np. eBay.
Odrobina testów
Zestawienie zaczniemy od głośności. Biorąc pod uwagę dostępne trzy różne profile dla wentylatora SF120M postanowiłem wykonać dla niego osobny wykres.
Tak naprawdę największe znaczenie dla nas ma wartość 25 i 50% RPM. Wątpię, aby ktokolwiek w warunkach domowych decydował się maksymalne obroty. Bezsprzecznym zwycięzcą tego pojedynku jest SF120M. Niezależnie od wybranego profilu pozostaje poza konkurencją. Drugie miejsce zgarnia dla siebie PRO 120 Air Flow RGB, który zresztą bardzo przypomina naszego lidera. Słowa uznania należą się jeszcze SF240R, ponieważ jest to konstrukcja obejmująca dwa wentylatory działające jednocześnie.
Pora na prędkość przepływu powietrza. Tutaj będzie odwrotnie aniżeli w teście powyżej, mianowicie im większa wartość tym lepiej dla zawodnika. Ponownie na przód wysuwa się SF120M. Zaraz za nim drugie miejsce przypada dla PRO120AF. Bardzo ciekawie wypada także SF240R. Pozostałe 120‑tki nie są warte uwagi ze względu na identyczną lub dużo wyższą cenę. Nawet, jeśli uzyskujemy jakąś korzyść w nieco lepszym przepływie powietrza to spore dysproporcje w głośności dyskwalifikują zawodników. Przejdźmy, zatem do podsumowania.
Który wentylator wybrać?
W teście wzięło udział pięć różnych konstrukcji tego samego producenta. Jak widać pod tym samym dachem możemy mieć produkty bardzo zbliżone cenowo a jednocześnie tak różne pod względem konstrukcji i ogólnej kultury pracy. Naturalnie szukajcie rozwiązania dostępnego w polskiej dystrybucji o ile nie odstrasza Was konieczność zamawiania czegoś za granicy. Zaczynając od końca trzecie miejsce należy się SF240R. Jest to produkt prosty, estetyczny i skuteczny w chłodzeniu podzespołów. Z pewnością stanie się ozdobą niejednej przeszklonej obudowy tudzież świetnie uzupełni chłodnicę AIO. Jego zastosowanie widziałbym szczególnie na chłodzeniach wodnych Deepcool, gdzie kultura dodawanych wentylatorów pozostawia wiele do życzenia. Niestety jego cena oscyluje w granicach 170 zł, co zakupem tanim nie jest. W przeliczeniu daje to nam ~80 zł za jedną 120‑tkę.
Drugie miejsce przypadnie SF120M. Sięgną po niego użytkownicy nieszczędzący wydatków, gdy chodzi o ciszę. Ponadto wykonanie wentylatora to pierwsza klasa. Aż szkoda zamykać go w stalowej obudowie, bowiem nawet bez RGB będzie prezentować się znakomicie za hartowaną szybą. Na sam koniec w mojej ocenie najlepiej wypada Cooler Master PRO 120 Air Flow. Za około 60 zł otrzymujemy świetny stosunek cena-jakość oraz wysoką kulturę pracy. Ponadto wentylator posiada przełącznik R/B/RGB, dzięki czemu posiadacze starszych komputerów wciąż mogą rozświetlić swoją obudowę. Na uwagę zasługuje także długi i płaski przewód z rozgałęzieniem na końcówki PWN i RGB. Miejscami może to nie być najbardziej szczęśliwe rozwiązanie acz na pewno zaoszczędza dodatkowej ilości kabli w obudowie.
