Uporządkuj wakacyjne wspomnienia: najlepsze programy dla fotografów-amatorów

Sezon urlopowy powoli dobiega końca i coraz mniej myślimy o wyjazdach, a coraz więcej o tym, co z nich przywieźliśmy. Dziś prawie każdy ma aparat fotograficzny w kieszeni i najwyższa pora zająć się zdjęciami, które podczas urlopu zostały zapisane w jego pamięci.

Podobny przegląd przygotowaliśmy dla Was rok temu, ale w ciągu tego czasu sporo zmieniło się na rynku programów dla fotografów-amatorów. Przede wszystkim Microsoft i Apple dołączyli do swoich systemów operacyjnych narzędzia, które pomogą w porządkowaniu wspomnień i przygotowaniu ich do pokazywania znajomym. Dla wielu osób będą to narzędzia wystarczająco dobre i na nich zakończą poszukiwania.

Bardzo wszechstronny program do przeglądania i poprawiania zdjęć znajdziemy w systemie Windows 10 zaraz po instalacji. Program nazywa się po prostu „Zdjęcia” i jest jedną z aplikacji systemowych. Po uruchomieniu w ustawieniach programu należy wybrać foldery, w których powinien szukać zdjęć, a resztą zajmie się sam. Od razu przy zapisywaniu zdjęć do biblioteki wiele z nich automatycznie poprawi, prostując horyzont, poprawiając kolory i kontrast.

Program od Microsoftu został wyposażony w ładny i wygodny mechanizm prezentacji albumów ze zdjęciami. Dla każdego wydarzenia można przygotować „okładkę”, umieścić w nim zdjęcia i pokazać znajomym w postaci serii slajdów. Układanie zdjęć w seriach jest bardzo proste – wystarczy przeciągać je w odpowiednie miejsce.

Edytor zdjęć pozwala wyłączyć automatyczne poprawki i wprowadzić zmiany ręcznie. Jak na taki prosty program, Zdjęcia ma pokaźny zestaw narzędzi. Znajdziemy tu możliwość kadrowania, korekty temperatury i nasycenia barw, możliwość usuwania efektu czerwonych oczu i punktowego retuszu, a także rozjaśnienia i zmiany kontrastu zdjęć. Nie zabrakło kilku filtrów, ale nie są one główną atrakcją programu. Ponadto do zdjęcia można dodać winietę i udawaną głębię ostrości.

Obsługa programu jest bardzo prosta, ale przy zapisywaniu zdjęć trzeba pamiętać, że tracimy oryginał. Jeśli oryginalne zdjęcie ma zostać na dysku, należy skorzystać z możliwości zapisania kopii. Ponadto Zdjęcia można połączyć z dyskiem OneDrive, a do udostępniania obrazów wykorzystać systemowe centrum udostępniania.

Zalety: + polska wersja językowa + jest instalowany z systemem + dobry edytor zdjęć + możliwość pracy z RAW-ami + możliwość połączenia z różnymi usługami Wady: - nie zawsze zachowuje barwy skóry

Program Apple Photos (w polskiej wersji systemu także nazywa się „Zdjęcia”) to nowość, którą na swoim Maku znajdzie każdy użytkownik systemu OS X 10.10 Yosemite i 10.11 El Capitan. Program uruchamia się automatycznie po podłączeniu do Maka aparatu lub włożeniu karty pamięci do czytnika (odczyta także filmy i RAW-y). Można połączyć go z chmurą iCloud i przeglądać zdjęcia także na urządzeniach mobilnych, bez tego program pozwala operować tylko na bibliotece zdjęć na dysku. Zdjęcia można także udostępniać w różnych serwisach społecznościowych i wysłać pocztą elektroniczną.

Photos elegancko sortuje zdjęcia według daty, a jeśli zostały opatrzone współrzędnymi GPS w metadanych, poda także miejsce, w którym zostały zrobione. Pod przyciskiem z literką „i” kryje się panel, który pokaże szczegółowe informacje i pozwoli dodać do zdjęć słowa kluczowe. Ponadto Photos pozwala tworzyć własne „inteligentne” albumy, które działają bardzo podobnie do filtrów poczty. Można wybrać na przykład zdjęcia zrobione wybranym aparatem z lampą błyskową i przysłoną f/2,0, na których występuje Paweł. Można też sortować zdjęcia ręcznie do katalogów. Oczywiście na zdjęciach można automatycznie oznaczać twarze i dodawać je do ulubionych.

Photos został wyposażony także w edytor zdjęć, w którym można poprawić wiele niedoskonałości, dobrać kadr i przeprowadzić podstawowy retusz. Korekcja działa automatycznie i poprawia oświetlenie zdjęcia. Przy kadrowaniu można od razu wyprostować horyzont oraz wybrać proporcje krawędzi. W filtrach znajdziemy modne nakładki, które zrobią ze zdjęcia na przykład staromodną pocztówkę. W narzędziach ręcznej korekty znajdziemy możliwość rozjaśnienia, ręcznej zmiany na czarno-białe oraz podbicie jaskrawości kolorów.

Retuszowanie zdjęć jest w tym programie bardzo proste – można klikać w niechciane punkty lub zamalowywać je pędzlem, a można także klonować inne fragmenty zdjęcia (Option+klik zaznacza źródło).

Zalety: + polska wersja językowa + jest instalowany z systemem + zaawansowane sortowanie zdjęć + możliwość pracy z RAW-ami + obsługa rozszerzeń + możliwość udostępniania zdjęć w różnych serwisach społecznościowych Wady: - ubogie możliwości edycji (brak korekty balansu bieli)

Photoscape to przeglądarka i edytor zdjęć, w którym można nie tylko poprawić niedoskonałości i nałożyć na zdjęcia ciekawe efekty, ale też zrobić animowane GIF-y lub połączyć kilka zdjęć w jedno. Przeglądarka pozwala obejrzeć zdjęcia na dysku, wraz z dołączonymi do nich metadanymi, jak informacje o aparacie oraz miejsce, w którym zdjęcie zostało zrobione. Zdjęcia można także przeglądać na pełnym ekranie, wybierając tło i przejścia dla pokazu.

Edytor pozwala zdjęcie obrócić, zmienić proporcje obrazu oraz wyprostować horyzont. W narzędziach dostosowania znajdziemy automatyczne ustawienie kontrastu i poziomów jasności zdjęcia, a także suwaki do ustawienia ręcznie jasności obszarów oświetlonych, głębi cieni, jaskrawości barw i korektę oświetlenia z tyłu. Ponadto możemy tu zdjęcie rozmyć, wyostrzyć, wybrać neutralny (szary) kolor i pozbyć się barwy oświetlenia (na przykład żółtej na zdjęciach z imprezy). Można też podmienić kolory, zamienić zdjęcia na czarno-białe, sepię, negatyw lub podkreślić tylko jeden kolor.

W dalszych panelach znajdziemy bogatą kolekcję filtrów, różne artystyczne efekty i ramki. Do zdjęcia można dodać tekst, inny obrazek lub kształt, namalować coś ręcznie, a także przyciemnić lub rozjaśnić fragmenty zdjęcia oraz usunąć niedoskonałości skóry modeli.

Wiele z tych czynności można wykonać na kilku zdjęciach na raz, korzystając z kolejki, gdzie możemy ustawić rozmiar zdjęć, efekty i poprawki. Z kilku zdjęć można złożyć kolaż, korzystając z jednego z dostępnych szablonów lub po prostu układając zdjęcia koło siebie. Tworzenie GIF-ów jest równie proste – wystarczy przeciągnąć kilka zdjęć, wybrać docelowy rozmiar pliku i przejście między zdjęciami.

Zalety: + ogromne możliwości + intuicyjny interfejs Wady: - brak obsługi RAW-ów

Pobierz: Windows, OS X.

Fotor nie ma możliwości katalogowania i oceniania zdjęć – to bardzo łatwy w obsłudze edytor, który pomoże wywołać RAW-y i poprawić wygląd zdjęć, także wielu na raz. Podobnie jak PhotoScape, Fotor ma także możliwość składania kilku zdjęć w kolaż i dużą kolekcję filtrów.

Fotor daje możliwość manualnej korekcji zdjęć, czyli balansu bieli, ekspozycji, jasności, oświetlenia, ostrości oraz sterowania krzywymi barw, a także pozwala korzystać z kolekcji gotowych ustawień tematycznych, które często wystarczą by poprawić obrazy. Można także skorzystać z fałszywej głębi ostrości, która zasymuluje obiektyw o wybranej ogniskowej.

Siłą programu Fotor jest kolekcja bardzo dobrej jakości filtrów, efektów i ramek, które pozwolą nadać zdjęciom ciekawy charakter. Ponadto można skorzystać z możliwości ułożenia kilku zdjęć na jednym obrazie z ramkami i dodawać do zdjęć napisy. Przy przygotowywaniu galerii na Facebooka niczego nie powinno w Fotorze zabraknąć.

Program pozwala także na publikację zdjęć od razu na Facebooku, Twitterze i Flickrze. Większe porcje można przerabiać w ten sam sposób po dodaniu do kolejki.

Zalety: + możliwość pracy z RAW-ami + zaawansowane narzędzia + intuicyjny interfejs + możliwość publikacji zdjęć w serwisach społecznościowych Wady: - brak polskiej wersji interfejsu - brak przeglądarki zdjęć

Pobierz: dla Windowsa lub dla OS X.

Corel AfterShot to jedyny płatny program w tym zestawieniu. Znalazł się tu, bo w chwili przygotowywania przeglądu jego cena w sklepie producenta została obniżona do 97 złotych ze 139 zł. Program wykorzystuje ciekawe algorytmy i umożliwia bardzo elastyczne, nieliniowe i niedestruktywne obrabianie zdjęć.

AfterShot pozwala oznaczać zdjęcia oceną, kolorowym znacznikiem i chorągiewką, a także pozwala dodawać własne słowa kluczowe. Wszystkie informacje są widoczne dla zaawansowanej wyszukiwarki.

Wśród narzędzi znajdziemy wszystkie niezbędne „suwaki” do korygowania ekspozycji, balansu bieli i kolorów, oraz tryb automatyczny Perfectly Clear, oparty na programach firmy Athentech o tej samej nazwie. Mechanizm ten może być wykorzystany do wyrównywania oświetlenia zdjęcia, usuwania zabarwienia lub mgły i ratowania wyblakłych zdjęć. Do usuwania szumu AfterShot wykorzystuje algorytmy firmy PictureCode, które znamy z programu Noise Ninja.

Korektę można stosować również na wybranych fragmentach zdjęcia dzięki warstwom i maskom. Do dyspozycji mamy różne narzędzia zaznaczenia, które pozwalają wybrać obszar i miękkość krawędzi. Do retuszu można wykorzystać klasyczne pędzle „uzdrawiające” i klonujące z możliwością zmiany źródła, rozmiaru i twardości krawędzi. Na uwagę zasługuje także lupa, która powiększa obszar pod próbnikiem i daje wgląd w szczegóły zdjęcia bez powiększania całego widoku, co ułatwia nawigację.

W programie można także przygotować pokaz slajdów, który oprócz zdjęć pokaże także informacje o nich. Możliwości programu AfterShot można przetestować za darmo.

Zalety: + profesjonalne narzędzia + możliwość poprawiania niedoskonałości aparatu + możliwość pracy z RAW-ami + automatyczny tryb Perfectly Clear Wady: - wolne renderowanie podglądu- brak polskiej wersji

Pobierz wersję próbną: Windows, OS X.

LightZone to otwarty i darmowy, ale bardzo zaawansowany program typu „cyfrowa ciemnia”. Bywa porównywany do Lightrooma i daje podobne efekty, choć sposób pracy w nim odbiega od programu firmy Adobe. Program składa się z przeglądarki plików i modułu do „wywoływania”.

Przeglądarka plików LightZone pozwala poruszać się po drzewie katalogów, prezentuje miniatury znalezionych w nich zdjęć i pozwala bliżej przyjrzeć się wybranym obrazom. Tu możemy także modyfikować metadane, nadawać obrazom oceny i zbierać je w stosy. Od razu w przeglądarce można użyć szablonu do wywoływania zdjęcia i błyskawicznie uzyskać plik JPG z wybranym efektem, a także wyeksportować kolekcję plików z nieco większym wyborem parametrów jako JPEG lub TIFF.

Moduł wywoływania zdjęcia pozwala poprawiać barwy, temperaturę światła, balans kolorów i wyostrzyć zdjęcia. Odbywa się to jednak w sposób nietypowy, bo przez nakładanie warstw z kolejnymi poprawkami i ustawianiem maskowania według jasności, odcienia lub w rysowanych ręcznie kształtach, którym można ustalić poziom wtapiania krawędzi. Oczywiście warstwy można mieszać na różne sposoby, więc osoby przyzwyczajone do pracy z grafiką rastrową poczują się tu jak w domu. Każdą warstwę można w dowolnym momencie modyfikować lub usunąć.

Na koniec możemy skorzystać z podstawowych narzędzi do retuszu. Znajdziemy tu klasyczne usuwanie czerwonych oczu oraz usuwanie niechcianych elementów przez nakładanie na nie „łatki” z innego fragmentu zdjęcia.

Zalety: + zaawansowane i precyzyjne narzędzia + duże możliwości dla wymagających użytkowników + możliwość pracy z RAW-ami Wady: - skomplikowany interfejs - niekompletne tłumaczenie

Pobierz: Windows, OS X.

Oczywiście najłatwiejszym rozwiązaniem jest skorzystanie z tego programu, który dostaniemy z systemem. W przypadku programu Microsoftu jednak może okazać się, że jakość wprowadzanych przez niego poprawek nie jest dostatecznie dobra (program specyficznie traktuje kolory skóry), a w Zdjęciach Apple'a brakuje pewnych narzędzi. Wtedy naprawdę warto sięgnąć po którąś z proponowanych tu, darmowych alternatyw.

Jeśli szukasz programu, którego obsługę opanujesz w kilka minut, powinieneś zacząć od Fotora i PhotoScape. Jeśli masz czas na obejrzenie kilku instrukcji, zależy Ci na większej kontroli nad zdjęciami i bardziej profesjonalnych narzędziach do pracy z RAW-ami, Corel AfterShot i LightZone mogą Ci się spodobać.

Zachęcam także do przetestowania wielu innych programów dla fotografów, które znajdziecie w naszej bazie – każdy ma do zaoferowania coś ciekawego.