Internet wygrywa z papierem. Google może skanować książki

Google wywalczyło w sądzie umorzenie sprawy, jaką osiem lat temu założyła mu Gildia Autorów. W sporze o to, czy kopiowanie i udostępnianie fragmentów książek jest naruszeniem prawa autorskiego, kluczowy okazał się przepis dotyczący dozwolonego użytku. Gdyby sędzia Denny Chin nie przychyliła się do argumentacji koncernu, jego budżet zostałby zauważalnie uszczuplony — prawnicy Gildii domagali się 750 dol. rekompensaty od każdej książki, co w sumie mogłoby oznaczać karę w wysokości ponad 3 mld dolarów.

Społeczeństwo odniosło zauważalną korzyść z działalności Google Books — Chin napisała w uzasadnieniu decyzji (PDF). Jej zdaniem dzięki zeskanowaniu przeszło 20 mln pozycji (sprawa nie dotyczyła wszystkich) i udostępnieniu ich fragmentów w Sieci, koncern zaoferował uczniom, nauczycielom i naukowcom dostęp do źródeł, do których w innym przypadku mogliby nie dotrzeć. W ten sposób tchnięto nowe życie w książki, które dotychczas zalegały na zakurzonych regałach w bibliotekach. Jednocześnie firma nie wykroczyła poza ramy dozwolonego użytku, bo nie zezwoliła internautom na pobieranie całej treści. Ostatecznie więc sędzia doszła do wniosku, że działalność koncernu przyczynia się raczej do zwiększenia, a nie zmniejszenia ich sprzedaży.

Z taką argumentacją całkowicie nie zgadza się Gildia Autorów. Google stworzyło nieautoryzowane, cyfrowe edycje prawie całej wartościowej literatury chronionej prawem autorskim, czerpiąc korzyści z jej wyświetlania — uważa Paul Aiken, dyrektor organizacji. Jego zdaniem działanie na tak dużą skalę jest przekroczeniem granic dozwolonego użytku i nie powinno być w taki sposób traktowane. Samo Google z kolei uważa, że jego projekt jest po prostu katalogiem książek na miarę cyfrowej epoki.