Prawo, a zakupy w Sieci
Obecnie, kupujemy poprzez Sieć, coraz więcej. Dzięki Ustawie o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny, jesteśmy bardziej chronieni w czasie zakupów sieci. Warto znać swoje prawa. W skrócie przedstawię wybrane zagadnienia.
O czym należy pamiętać?
Ustawa obowiązuje jedynie jeśli została zawarta między przedsiębiorcą, a konsumentem.
Jeśli kupimy towar na aukcji od osoby prywatnej, niestety nie będziemy mogli skorzystać z praw, jakie przysługują nam na mocy ustawy.
Dodatkowo jeśli kupimy przedmiot na aukcji, a formą aukcji będzie licytacja, również w tym przypadku ustawa nie będzie użyteczna.
Gdy formą aukcji jest opcja "Kup teraz", przysługują nam prawa zawarte w ustawie.
W przypadku, gdy aukcja ma zarówno opcje "Kup teraz", jak i licytację, ustawa będzie obowiązywać kupującego, w zależności jaką formę aukcji wybierze.
Zwrot towaru, bez podania przyczyny
Kupując w Internecie mamy prawo do zwrotu towaru w okresie 10 dni. Musimy wówczas na piśmie (!) złożyć oświadczenie o odstąpieniu od umowy. Datę nadania pisma na poczcie, uznaje się jako datę złożenia pisma. Towar należy zwrócić w stanie niezmienionym (z wyjątkami, oczym dalej). Wzór pisma: Oświadczenie o odstąpieniu od umowy zawartej na odległość.
<i>USTAWA z dnia 2 marca 2000 r. o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny. (Dz. U. z dnia 31 marca 2000 r.)</i> Art. 7. 1. Konsument, który zawarł umowę na odległość, może od niej odstąpić bez podania przyczyn, składając stosowne oświadczenie na piśmie, w terminie dziesięciu dni ustalonym w sposób określony w art. 10 ust. 1. 2. Nie jest dopuszczalne zastrzeżenie, że konsumentowi wolno odstąpić od umowy za zapłatą oznaczonej sumy (odstępne). 3. W razie odstąpienia od umowy umowa jest uważana za niezawartą, a konsument jest zwolniony z wszelkich zobowiązań. To, co strony świadczyły, ulega zwrotowi w stanie niezmienionym, chyba że zmiana była konieczna w granicach zwykłego zarządu. Jeżeli konsument dokonał jakichkolwiek przedpłat, należą się od nich odsetki ustawowe od daty dokonania przedpłaty.
Kiedy okres 10 dni na zwrot towaru, może zostać wydłużony?
Jeśli przedsiębiorca, z wysłanym towarem, nie poinformuje nas na piśmie, o naszym prawie o odstąpieniu od umowy w ciągu 10 dni, wówczas ten okres zostaje przedłożony do 3 miesięcy. Jeśli przedsiębiorca wyśle dokument później, wówczas 10 dni liczy się od daty otrzymania pisma.
<i>USTAWA z dnia 2 marca 2000 r. o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny. (Dz. U. z dnia 31 marca 2000 r.)</i> Art. 10. 2. W razie braku potwierdzenia informacji, o których mowa w art. 9 ust. 1, termin, w którym konsument może odstąpić od umowy, wynosi trzy miesiące i liczy się od dnia wydania rzeczy, a gdy umowa dotyczy świadczenia usługi - od dnia jej zawarcia. Jeżeli jednak konsument po rozpoczęciu biegu tego terminu otrzyma potwierdzenie, termin ulega skróceniu do dziesięciu dni od tej daty.
Kiedy można zwrócić rozpakowany/użyty towar?
W poprzednim paragrafie, odnośnie zwrotu bez podania przyczyny, mowa była o przedmiocie nierozpakowanym. Jednakże są wyjątki. Towar możemy zwrócić, gdy nie przekroczyliśmy tzw. "zmian w granicach zwykłego zarządu".
Oznacza, iż mamy prawo rozpakować i użyć kupionego przedmiotu, aby sprawdzić czy działa on tak jak tego chcieliśmy.
Typowym przykładem jest zakup laptopa. Osoba kupuje laptop z Windowsem, pierwsze uruchomienie powoduje zainstalowanie systemu z ukrytej partycji. Konsument przed upływem 10 dni stwierdza, iż system/laptop nie spełnia jego oczekiwań i chce zwrócić towar. Czy sprzedający może odmówić przyjęcia takiego laptopa? Nie może, nie zostały przekroczone granice zwykłego zarządu. Kupujący ma prawo odstąpić od umowy. Sprawdzenie systemu/sprzętu nie może się odbyć, w tym przypadku bez uruchomienia laptopa i zainstalowania systemu.
Towar kupiony może być rozpakowany i użyty/przetestowany. Zmiany w granicach zwykłego rozrządu nie podlegają treści dostarczane na płytach CD/DVD/BR. Kupiony film, który już rozpakowaliśmy, nie możemy oddać.
Przedmiot, który został dostosowany pod nasze wymogi (np. kalendarz z wygrawerowanym testem, zrobionym na nasze życzenie) nie może zostać zwrócony.
<i>USTAWA z dnia 2 marca 2000 r. o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny. (Dz. U. z dnia 31 marca 2000 r.)</i> Art. 10. 3. Jeżeli strony nie umówiły się inaczej, prawo odstąpienia od umowy zawartej na odległość nie przysługuje konsumentowi w wypadkach: 1) świadczenia usług rozpoczętego, za zgodą konsumenta, przed upływem terminu, o którym mowa w art. 7 ust. 1, 2) dotyczących nagrań audialnych i wizualnych oraz zapisanych na nośnikach programów komputerowych po usunięciu przez konsumenta ich oryginalnego opakowania, 3) umów dotyczących świadczeń, za które cena lub wynagrodzenie zależy wyłącznie od ruchu cen na rynku finansowym, 4) świadczeń o właściwościach określonych przez konsumenta w złożonym przez niego zamówieniu lub ściśle związanych z jego osobą, 5) świadczeń, które z uwagi na ich charakter nie mogą zostać zwrócone lub których przedmiot ulega szybkiemu zepsuciu, 6) dostarczania prasy, 7) usług w zakresie gier losowych i zakładów wzajemnych. Art. 16. 1. Przepisów o umowach zawieranych na odległość nie stosuje się do umów: 1) z wykorzystaniem automatów sprzedających, 2) z wykorzystaniem innych automatów umieszczonych w miejscach prowadzenia handlu, 6) rent, 8) zawartych z operatorami telekomunikacji przy wykorzystaniu publicznych automatów telefonicznych, 9) dotyczących nieruchomości, z wyjątkiem najmu, 10) sprzedaży z licytacji. 2. Przepisów art. 9, 10 i art. 12 ust. 1 nie stosuje się do: 1) sprzedaży artykułów spożywczych dostarczanych okresowo przez sprzedawcę do mieszkania lub miejsca pracy konsumenta, 2) świadczenia, w ściśle oznaczonym okresie, usług w zakresie zakwaterowania, transportu, rozrywek, gastronomii; w wypadku rozrywek na świeżym powietrzu przedsiębiorca może zastrzec także wyłączenie obowiązku zawiadomienia o niemożności spełnienia świadczenia, o którym mowa w art. 12 ust. 2, jednak tylko we wskazanych w umowie okolicznościach.
Odsetki od zwróconej kwoty przy przedpłacie
Dość ciekawy jest zapis:
<i>USTAWA z dnia 2 marca 2000 r. o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny. (Dz. U. z dnia 31 marca 2000 r.)</i> Art. 7. 3. W razie odstąpienia od umowy umowa jest uważana za niezawartą, a konsument jest zwolniony z wszelkich zobowiązań. To, co strony świadczyły, ulega zwrotowi w stanie niezmienionym, chyba że zmiana była konieczna w granicach zwykłego zarządu. Jeżeli konsument dokonał jakichkolwiek przedpłat, należą się od nich odsetki ustawowe od daty dokonania przedpłaty.
Ostatnie zdanie wymusza na przedsiębiorcy, wypłatę odsetek w razie przedpłaty, kiedy kupujący skorzystał z możliwości zwrotu towaru. Ciekawy zapis, ale jednakże niewykorzystywany.
W jakim czasie sprzedawca musi zrealizować zamówienie?
Jeśli w regulaminie nie ma nic odnośnie czasu w jakim ma zostać zrealizowane zamówienie, przyjmuje się, iż klient powinien otrzymać paczkę maksymalnie przed upływam 30 dni od zawarcia umowy.
Sprzedawca, gdy nie będzie w stanie zrealizować zamówienia, musi powiadomić o tym kupującego. Może dodatkowo zaproponować zamiennik, którego kupujący może nie przyjąć.
<i>USTAWA z dnia 2 marca 2000 r. o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny. (Dz. U. z dnia 31 marca 2000 r.)</i> Art. 12. 1. Jeżeli strony nie umówiły się inaczej, przedsiębiorca powinien wykonać umowę zawartą na odległość najpóźniej w terminie trzydziestu dni po złożeniu przez konsumenta oświadczenia woli o zawarciu umowy. 2. Jeżeli przedsiębiorca nie może spełnić świadczenia z tego powodu, że przedmiot świadczenia nie jest dostępny, powinien niezwłocznie, najpóźniej jednak w terminie trzydziestu dni od zawarcia umowy, zawiadomić o tym konsumenta i zwrócić całą otrzymaną od niego sumę pieniężną. 3. W wypadku gdy przedsiębiorca nie może wykonać zobowiązania z powodu choćby przejściowej niemożności spełnienia świadczenia o właściwościach zamówionych przez konsumenta, przedsiębiorca może, jeżeli zawarto takie zastrzeżenie w umowie, zwolnić się z zobowiązania przez spełnienie świadczenia zastępczego, odpowiadającego tej samej jakości i przeznaczeniu oraz za tę samą cenę lub wynagrodzenie, informując zarazem konsumenta na piśmie o jego prawie nieprzyjęcia tego świadczenia i odstąpienia od umowy, ze zwrotem rzeczy na koszt przedsiębiorcy. 4. W wypadku, o którym mowa w ust. 3, konsument ma prawo odstąpić od umowy w sposób i na zasadach określonych w art. 7. Zwrot rzeczy następuje w takim wypadku na koszt przedsiębiorcy.
"Z ostatniej chwili...": rezygnując z towaru, to sklep musi zwrócić opłatę za dostarczenie przesyłki!
Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów wydał niedawno decyzje o tym, iż w przypadku zwrotu towaru, sprzedający musi pokryć także koszty związane z dostarczeniem przesyłki do niego, przez kupującego!
Sklepy, które nie będą chciały tego zrobić, można będzie podać do sądu. Wówczas jest pewne, iż przegrają proces. Oprócz kwoty za przesyłkę, będą musiały również zwrócić pieniądze za koszty postępowania.
Jak będzie to wyglądać kiedy zechcemy oddać lodówkę, czy telewizor? Czy nie będzie to prowadzić do nadużyć? Kupujący będą mogli "dla żartu" kupić duży objętościowo towar, a zaraz potem zgłosić chęć oddania go, nie tracąc nic na tym.
Podsumowanie
Znajomość swoich praw bardzo pomaga, szczególnie gdy kupujemy na odległość. Nie możemy wówczas dotknąć, ani obejrzeć przedmiotu, jesteśmy bardziej narażeni na oszustwo lub omyłkowy zakup niechcianego towaru. Przedstawione powyższe przepisy, pozwolą na łatwiejsze wyegzekwowanie swoich praw i spokojne cieszenie się z zakupionego przedmiotu ;)
Linki
http://lex.pl/serwis/du/2000/0271.htm - ustawa z dnia 2 marca 2000 r. o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny. (Dz. U. z dnia 31 marca 2000 r.) http://www.uokik.gov.pl/faq_umowy_zawierane_na_odleglosc.php - FAQ: Umowy zawierane na odległość/poza lokalem przedsiębiorcy http://www.uokik.gov.pl/wzory_pism.php - wzory pism http://forumprawne.org/ - forum prawne
Powyższy tekst należy traktować jako pomoc w problemach związanych z prawem. Nie może być traktowany na równi z poradami prawnymi udzielanymi przez powołane do tego jednostki i instytucje. Tekst ma charakter informacyjny i nie powinien być traktowany jako wiążący kogokolwiek.