Grafika 3D: Blender, cz. VI – krzywe

Krzywe to obiekty znane z programów do płaskiej grafiki wektorowej np. Inkscape, Illustrator czy CorelDraw. Krzywe zbudowane są z węzłów (Vertices) i łączących je łuków (Segments).

Do czego się nam przydadzą

Krzywe nie są renderowane ale pełnią głównie role pomocnicze jako:

• konstrukcje nośne do budowy bardziej skomplikowanych, często gładkich i powyginanych kształtów;
• ścieżki ruchu (Follow Path) – tory po jakim mają poruszać się animowane obiekty.

Typy krzywych

Krzywych jest kilka typów i możemy je podzielić wg:

[numlist] [item]Przestrzenności

• 2D – czyli płaskie – wszystkie węzły i łuki leżą w jednej płaszczyźnie;
• 3D – przestrzenne – węzły i łuki tworzą przestrzenną formę.

[/item][item]Sposobu sterowania – widoczne w trybie edycyjnym

• Beziera – najpopularniejsze – charakterystyczne manipulatory schodzące się w węzłach, a służące do wyginania łuków;
• Nurbs – zarządzane łamaną sterującą;
• Path – prosta, łamana z łamaną sterującą.

[/item][item]Cykliczności

• Otwarte;
• Zamknięte (cykliczne).

[/item][/numlist]

Dodawanie krzywych

Dodawanie krzywych z zakładki Create –>Curve po lewej stronie lub [Shift]+[A] i wybór typu krzywej.

Wyginam śmiało... krzywą

Kształtem krzywej sterujemy po przejściu do trybu edycyjnego [Tab]. Pojawiają się charakterystyczne:

• Normals – czarne "wąsy" określające skręcenie krzywej (brak dla krzywych 2D);
• Handles – pomarańczowe manipulatory lub łamana w zależności od typu krzywej.

Widoczność i wielkość manipulatorów (Handles) oraz "wąsów" (Normals) określamy w panelu Properties. [P]

Możemy teraz nacisnąć [PPM] na węźle lub manipulatorze lub łamanej sterującej i wykonać ruch myszką aby przemieścić i dostosować kształt krzywej do własnych potrzeb. Aby zatwierdzić zmiany naciskamy [LPM]. Możemy także tradycyjnie zaznaczyć [PPM] węzeł lub manipulator lub łamaną sterującą i dokonywać podstawowych transformacji [G] – przesunięcia, [R] – rotacji czy [S] – skalowania.

Dodawanie i usuwanie węzłów

Dodawanie węzłów na końcach krzywej

(analogicznie jak wierzchołków w trybie edycyjnym):

• [E] – wyciągnięcie – nowy węzeł w odległości przesunięcia
• [Ctrl]+[LPM] – nowy węzeł w miejscu kliknięcia LPM

Dodawanie węzłów w środku

czyli pomiędzy innymi węzłami polega na zaznaczeniu węzłów i wybranie z zakładki (po lewej stronie) Tools polecenia Subdivide albo użyciu skrótu [W][S]. W Tweak Panelu (poniżej) istnieje możliwość określenia liczby nowo powstałych węzłów.

Usuwanie zaznaczonych węzłów (Vertices) lub łuków (Segments) [X] lub [Del].

Praca z węzłąmi

Skręcenie węzłów co uwidocznią wąsy, uzyskamy za pomocą Tilt (z panela po prawej) lub [Ctrl]+[T].

Gładkość węzła przełączamy klikając [V] lub wybierając z panela po prawej stronie:

• Automatic – domyślny gładki węzeł – manipulatory na jednej linii;
• Vector – węzeł ostry, manipulatory ukierunkowane są na sąsiednie węzły
• Alignet – gładki – manipulatory na jednej linii;
• Free – dowolny – można niezależnie zmieniać manipulator z jednej i drugiej strony;

Tworzenie powierzchni w oparciu o krzywe

Gładkość całej krzywej, ustawiamy w Object Panel. W tym miejscu określimy też czy powierzchnia budowana w oparciu o krzywą ma obejmować cały przekrój (Full), czy połowę (Half), czy ćwiartkę (Front lub Back). Zmiany zauważymy dopiero, jak wprowadzimy jakąś wielkość w panelu Geometry do parametru Bevel (poniżej). Jeszcze niżej w Active Spline możemy też otworzyć lub zamknąć krzywą ustawiając checkbox na Cyclic

Zarządzanie krzywymi i tworzonymi za ich pomocą powierzchniami uzyskamy ustawiając parametry w zakładce Object Data –>Geometry po prawej stronie ekranu (Properties Panel). Bevel –>Depth określa wielkość (średnicę) tworzonej powierzchni, Bevel –>Resolution kształt pomiędzy kwadratem i okręgiem, Modification –>Offset odsunięcie powierzchni od krzywej, Modification –>Extrude umożliwia zwiększenie wysokości.

Gdy chcemy uzyskać inny kształt przekroju niż coś pomiędzy kwadratem, a kołem, to możemy utworzyć nową krzywą – koniecznie w trybie obiektowym, aby był to nowy obiekt – i tą nową krzywą wyciągać wzdłuż naszej podstawowej krzywej. Do tego służą parametry:

• Taper Object – sterowanie kształtem wytłaczanym (powierzchnią) wzdłuż jednej krzywej za pomocą drugiej krzywej.
• Bevel Object – sterowanie kształtem wytłaczanym (powierzchnią) w poprzek jednej krzywej za pomocą drugiej krzywej.

Zamiana krzywej na Mesha

Na koniec możemy nasz obiekt skonwertować (bezpowrotnie) do Mesha [Alt]+[C]

Ćwiczenie do wykonania – bardziej pokojowe :) – wkrótce

Dla tych, co mają niedosyt wiedzy tradycyjnie polecam:

• Polski kurs blendera – stworzony przez Piotra Arłukowicza najlepszy na świecie :) (http://polskikursblendera.pl/ ) polskojęzyczny zbiór wideoporadników o Blenderze – dziesiątki godzin fachowo i z humorem omawiających zakamarki Blendera.
• Troman – tworzenie gier w Blenderze (http://troman.pl/przewodnik/wprowadzenie–do–blender–game–engine_ID1 ) – portal zawierający poradniki, forum i nowości o tworzeniu gier w Blenderze.
• Wirtualne modelarstwo – napisana przez Witolda Jaworskiego darmowa (Creative Commons) książka (http://samoloty3d.pl/wm–000_p.xml ) poświęcona głównie tworzeniu realistycznych modeli 3D samolotów w Blenderze i z wykorzystaniem GIMPa oraz InkScapea.
• Kontury Kultury – magiczne miejsce we Wrocławiu (http://konturykultury.art.pl/plan.html ), gdzie mieszkańcy stolicy Dolnego Śląska i okolic mogą skorzystać z bezpłatnych warsztatów grafiki 3D – Blender, a także innych działań artystycznych.
• Świetna infografika ze skrótami do Blendera - warto wydrukować i powiesić przed biurkiem jako plakat.