cz. 1| Wolne i Otwarte Oprogramowanie - czym jest?
Witam.
Temat poruszany zapewne wiele razy, jednak wytłumaczę go od nowa po kolei tak aby każdy miał szansę zrozumieć.
1. Wolne jak wolność słowa
Wolne Oprogramowanie to ruch społeczny który zakłada pełną wolność użytkowania oprogramowania objętego specjalną licencją kompatybilną z wolnym oprogramowaniem.
Założenia Wolnego Oprogramowania:
0. wolność udoskonalania programu i publicznego rozprowadzania ulepszeń 1. wolność uruchamiania programu w dowolnym celu niezależnie od sytuacji 2. wolność rozprowadzania kopii w postaci oryginalnej bądź zmodyfikowanej 3. wolność analizowania działania programu w dowolnym celu, niezależnie od sytuacji
Jak można się domyślić wolność nie oznacza szybkości działania programu a coś znacznie ważniejszego jak prawa do jego użytkowania.
Dzięki tym prawom możemy w pełni wykorzystywać oprogramowanie objęte odpowiednią licencją bez żadnych obaw, że złamiemy jakiekolwiek zasady i zostaniemy za to uznani za piratów i osadzeni za kratami.
Zazwyczaj gdy instalujemy program na licencji freeware nie zapoznajemy się z jego licencją.
W licencji freeware możemy znaleźć przeróżne ograniczenia jakie autor wymyśli np.:
brak możliwości użycia oprogramowania w firmie nie możesz dać znajomym programu na płycie CD nie możesz dowiedzieć się jak działa program nie możesz ulepszać programu możesz używać programu tylko jeżeli masz ukończone 14 lat, ludzie po 60-tce nie mogą używać programu bo są na niego za starzy
Autor może nam dać nawet najbardziej absurdalne warunki, może nam nakazać w jaki sposób i w jakich okolicznościach możemy używać programu i wiele innych typów restrykcji.
Często bywa tak, że program na licencji freeware posiada o wiele lepszą alternatywę w wolnym oprogramowaniu lecz pomimo tego, że jest mało funkcjonalny jest do tego ograniczony i zamknięty! Cóż za marnotrawstwo!
2. Otwarte Oprogramowanie
Otwartość to jedna z wolności jednak to nie oznacza, że skoro oprogramowanie jest otwarte to jest całkowicie wolne.
Wolność otwartego oprogramowania polega na tym, że użytkownik posiadający licencję na oprogramowanie może skorzystać z jego źródeł w celu ulepszenia programu dla własnych potrzeb jednak nie koniecznie może mieć możliwość opublikowania swojej wersji tego oprogramowania. Duże firmy, korporacje, rząd nie raz potrzebuje wgląd na kod źródłowy programu i to jest właśnie argument dla którego wymienione podmioty chętniej używają Wolnego i Otwartego Oprogramowania.
Nikt tak na prawdę nie posiada pewności czy na przykład podczas otwierania pliku "Dokumentacja pracownika Jan Kowalski.odf" nie jest on wysyłany do serwerów producenta oprogramowania, czy też nie jest dołączany do cache i wysyłany z opóźnieniem o kilka godzin czy o kilka dni w zaszyfrowanej formie do producenta oprogramowania.
Nie ma osoby która by była stanie tego określić co robi oprogramowanie na jego komputerze!
W oprogramowaniu o otwartym kodzie możliwe jest przeanalizowanie działania programu linijka po linijce, i robi to wielu programistów którzy uczą się działania cudzych programów zazwyczaj po to aby łatwiej było im napisać swoją aplikację której pewna część ma działać identycznie.
Przykład z życia wzięty - odkryłem nieznany błąd w API opensubtitles.org, bardzo wiele programów obsługujących pobieranie napisów z opensubtitles.org przestało działać oprócz programu SMPlayer - postanowiłem, że przeanalizuję jego kod aby dowiedzieć się jak mogę także w moim programie zaimplementować poprawne pobieranie napisów z serwisu opensubtitles.org
3. Wolne i Otwarte Oprogramowanie
Oprogramowanie może być równocześnie wolne oraz otwarte, jest to połączenie cech dwóch ruchów społecznościowych, potocznie określa się to skrótem WiOO - Wolne i Otwarte Oprogramowanie.
Najwięcej projektów kojarzonych Wolnym bądź Otwartym Oprogramowaniem jest publikowane na warunkach Wolności oraz Otwartości równocześnie.
Można powiedzieć, że 98% projektów ze środowiska OpenSource/FreeSoftware jest właśnie Wolnym oraz Otwartym Oprogramowaniem.
FAQ
1. "Znajdź mi choć jeden projekt, który dzięki zaletom Wolnego i Otwartego Oprogramowania został 'wskrzeszony' przez inną grupę ludzi"
Bloodfrontier to projekt gry sieciowej który upadł z powodu źle dogadującego się zespołu grafików i programistów, nie potrafili się dogadać więc po latach zrezygnowali.
Projekt został przejęty przez inną grupę, zmieniono nazwę na RedEclipse, gra znów działa, powstały nowe serwery, nowa strona internetowa.
2. Co za różnica czy kod jest otwarty czy nie, i tak nikt do niego nie zajrzy
To jest nie prawda, znam wiele sytuacji w których obcy ludzie nie związani z projektem odkryli poważny błąd programu po zobaczeniu w kod i przeanalizowaniu go.
3. Mam konkretne pytanie odnośnie licencji GPL, gdzie mógłbym znaleźć odpowiedź?
Najpierw sprawdź czy odpowiedź na pytanie znajduje się w FAQ licencji GPL a jeżeli nie to zadaj pytanie w komentarzu.
http://www.gnu.org/licenses/gpl-faq.html
4. Czy można wykorzystywać Wolne i Otwarte Oprogramowanie do celów komercyjnych?
Tak, jest to jedna z podstawowych wolności - uruchamianie w dowolnym celu i niezależnie od sytuacji.
http://www.gnu.org/licenses/gpl-faq.html#NoMilitary