Alternatywa dla Intela. Czipy IBM Power9 napędzą nowe serwery Google'a
Intel zmonopolizował nie tylko rynek pecetów, ale też iserwerów oraz superkomputerów. Piękne pod wieloma względamiarchitektury POWER czy SPARC zostały zepchnięte do getta i istniejątylko dlatego, że ich korporacyjni mecenasi to bogate firmy, którestać na utrzymywanie dla własnych, niszowych zastosowań. W erzeinternetowej hiperskali nikt bowiem o piękno nie dba, centra danychwypełnione są generycznymi serwerami z procesorami Xeon. A jednakna horyzoncie pojawiło się coś, co może erę tego monopoluzakończyć. Google najwyraźniej ma dość zależności od Intela –i zamierza postawić na czipy IBM-a.
Już w 2014 roku Google przystąpiło do fundacji OpenPower,stawiającej sobie za cel wyprowadzenie architektury POWER na szerszewody. Wtedy też dołączyła do tego grona NVIDIA. Współpraca zIBM-em była najwyraźniej owocna. Google wraz ze znanym dostawcąusług hostingowych w chmurze, firmą Rackspace, ogłosiło,że wymyśla centrum danych na nowo, a najważniejszą rolę w tymodegra nowa otwarta architektura serwerowa. Jej sercem będą noweprocesory IBM z serii POWER9. Swój udział w tym wszystkim ma teżFacebook. Nowe serwery są projektowane z myślą o szafie 48V, opracowanej w ramach inicjatywy Open Compute serwisu MarkaZuckerberga.
NVIDIA dostarczy dla tych nowych serwerów swoje akceleratory GPU– i z tego co można sądzić z oficjalnych wypowiedzi, zieloni sązachwyceni perspektywą ponownej bliższej współpracy z IBM-em.Intel, przez wiele lat naturalny sojusznik Nvidii na rynku PC, stałsię konkurentem. Swoją zintegrowaną grafiką niemal zniszczyłrynek tanich kart graficznych, a swoimi akceleratorami Xeon Phirzucił poważne wyzwanie superkomputerowym kartom Nvidii.
Jak jednak do tego doszło, że niedbające specjalnie o sprzętGoogle zdecydowało się sięgnąć po coś spoza świata x86?Przyczyny są dwie, biznesowa i techniczna. Z jednej strony pozycjarynkowa Intela pozwoliła firmie tej niemal dowolnie dyktować ceny,mimo że kolejne generacje jej procesorów nie przynosiły niczegorewelacyjnego pod względem wzrostu mocy obliczeniowej. Wprzeciwieństwie do tego, co działo się we względnie otwartymświecie ARM, x86 zdaniem wielu spoczęło na laurach.
Zauważył to amerykański Departament Energii, zaniepokojonyrosnącą potęgą superkomputerową Chin (to chiński Tianhe-2 omocy 34 PFLOPS, wykorzystujący czipy Intela, jest dziś najszybszymsuperkomputerem tej planety). Pod koniec 2014 podpisał kontrakt zIBM-em i Nvidią na budowę dwóch nowych superkomputerów, jednego omocy ponad 100 PFLOPS i drugiego, o nazwie Summit, który będziedysponował mocą do 300 PFLOPS. Summit ukończony ma być już w2017 roku i przywrócić USA należną im pozycję w tym wyścigu doeksaskali – czyli maszyn o mocy bliskiej 1 exaFLOPS-a (trylionaoperacji zmiennoprzecinkowych na sekundę). Tymczasem Intelzaoferował Departamentowi Energii maszynę Aurora, która ukończonama być pod koniec 2018 roku i zaoferuje wydajność na poziomiemaksymalnie 180 PFLOPS.
Dla Google'a był to najwyraźniej dowód, że architektura Powernie tylko jest dziś wolnym i otwartym standardem, ale wyprzedzaIntela pod względem możliwości. Czipy Power9, budowane w procesie14 nm FinFET przez GlobalFoundries może nie będą najbardziejzminiaturyzowanymi, ale ich konstrukcja ma zapewnić ekstremalnąoptymalizację pod kątem przetwarzania Big Data, a połączenie ichz układami graficznymi NVIDIA Volta umożliwi tworzenie bardzoszybkich sztucznych sieci neuronowych.
Kto wie, czy to właśnie niepołączenie wysiłków Google'a, IBM-a i Nvidii pozwoli nakonstruowanie silnych, samouczących się sztucznych inteligencji. Wkońcu AlphaGo Google'a, które zwyciężyło w meczu go z jednym z najlepszych ludzkichgraczy, działało na sprzęcie zielonych, zaśIBM-owa sztuczna inteligencja Watson, osiągająca znakomite wyniki wprzetwarzaniu języka naturalnego, działa na superkomputerze zprocesorami Power. Nawet jeśli tak się jednak nie stanie, widać,że Intel wreszcie znalazł sobie poważnego konkurenta.