Amerykanie chcą wojskowego oprogramowania, które przeżyje swoich twórców
Coraz gorętsza sytuacja międzynarodowa skłania mocarstwa dopodwyższania wojskowych budżetów do poziomów pamiętanych z czasówZimnej Wojny. W tamtych czasach informatyka nie odgrywała jednak ażtakiej roli jak dziś, gdy dodatkowe pieniądze idą nie tylko na rozwójmyśliwców czy laserów, ale też oprogramowania. Przejawem tejwojskowej ambicji jest bardzo ciekawy projekt amerykańskiej agencjiDARPA, który doprowadzić ma do samoulepszającego się software'u,którego cykl życia może sięgnąć nawet stulecia.
Dla Microsoftu dwunastoletnie Windows XP było już zbytprzestarzałe, by dalej zapewniać mu wsparcie. Tymczasem amerykańskielotnictwo wojskowe wciąż z zadowoleniem eksploatuje mające już ponadsześćdziesiąt lat bombowce B-52. Nie inaczej jest w wypadku Rosjan,którzy na służbie utrzymują z powodzeniem bombowce Tu-95 –konstrukcję z początku lat pięćdziesiątych. Cały ten wojskowy sprzęt,by mógł wciąż spełniać wymogi współczesnego pola walki, przeszedłoczywiście liczne modernizacje, których koszta przekroczyłypoczątkowe koszty maszyn. By zapewnić podobną długowiecznośćwspółczesnym konstrukcjom, należy zapewnić efektywny sposóbrozwijania i aktualizowania oprogramowania, którego cykl życia będzieliczony nie w latach, lecz w dziesięcioleciach.
Takie wyzwanie postawiła przez informatykami amerykańska agencjabadań nad obronnością DARPA. Projekt rozwijany pod nazwą kodową BRASS(od Building Resource Adaptive Software Systems) ma doprowadzić doopracowania metod tworzenia oprogramowania nowego typu, które będziew stanie wykorzystywać innowacje w sprzęcie komputerowym i nowychtechnikach programistycznych bez konieczności jego przepisywania odpodstaw czy dodawania kolejnych software'owych hacków.
Departament Obrony USA wyłoży więc pieniądze na innowacyjne pracebadawcze w zakresie językowych abstrakcji, metod formalnych, analizykodu, projektowania kompilatorów, implementacji maszyn wirtualnych iśrodowisk uruchomieniowych, które pozwolą na tworzeniedługowiecznych, niezawodnych, skalowalnych i ewoluujących systemówsoftware'owych. Innowacyjne – a więc nie będące po prostuprzyrostowym usprawnieniem istniejących metod i narzędzi. SureshJagganathan, kierownik projektu w DARPA wyjaśnia, że dziś w miaręnieuchronnego postępu techniki, zmiany w bibliotekach, formatachdanych, protokołach, charakterystykach wejścia i modelach komponentówprowadzą do popsucia działania aplikacji. Niezdolność do płynnegodostosowania się do nowych warunków operacyjnych szkodzicyberbezpieczeństwu i wydajności oprogramowania, a jednocześnie wiążesię z długoterminowym ryzykiem niekompatybilności między systemami.
W oprogramowaniu nowego typu należałoby więc odejść odwykorzystywanych dziś warstw abstrakcji, do których dostęp możliwyjest poprzez rozmaite interfejsy, często jedynie częściowo inieformalnie udokumentowane. Jagganathan zauważa, że z tego powodubrakuje możliwości zrozumienia systemów w całości, co prowadzi dosytuacji, w której wprowadzanie ulepszeń wymaga ręcznej pracy itrudnych dociekań. Zaniedbanie tego grozi powstawaniem techniczniezawodnych i podatnych na cyberataki systemów – z drugiej stronybrak możliwości automatycznego ulepszania i transformacji aplikacjioznacza ogromne koszty utrzymania i przedwczesne starzenie sięsystemów bojowych, które mogłyby w innym wypadku posłużyć jeszczewiele lat.
Docelowo BRASS ma pozwolić na pisanie oprogramowania, które bezproblemu będzie działało stulecie i dłużej bez konieczności ręcznegowprowadzania do niego znaczących poprawek. Można sobie wyobrazić, żeludzie tacy jak Elon Musk czy Stephen Hawking, snujący koszmarnewizje zniewolenia czy zniszczenia ludzkości przez sztuczneinteligencje, muszą czuć się jeszcze bardziej niepewnie – AIpisane z wykorzystaniem rozwiązań tworzonych w ramach BRASS będziejeszcze trudniejsze do okiełznania. Z drugiej strony, jak uzyskaćdominację na współczesnym polu walki, gdzie coraz częściej wymaganyjest milisekundowy czas reakcji, bez posiadania takich efektywnychwojskowych AI?
Jeśli chcecie pomóc amerykańskiemu Departamentowi Obrony w pracach nad Skynetem, zapraszamy do zapoznania się ze szczegółowym wprowadzeniem do BRASS.