Instalacja Windows 7 na wirtualnym dysku VHD

W czasach publicznych beta-testówcoraz częściej, zwłaszcza wśród zaawansowanych użytkowników,zachodzi potrzeba instalacji więcej niż jednego systemuoperacyjnego. Ten podstawowy, zwykle na dysku C, jest oczywiścienajważniejszy, a co z pozostałymi? Lądują one zwykle na dodatkowychpartycjach, co wiąże się z wieloma problemami - patycje te trzebawcześniej posiadać (lub wydzielić), zainstalowanych systemów trudnosię później pozbyć (trzeba formatować partycje) i ogólnie nakomputerze robi się niezły bałagan. Instalacja na maszynachwirtualnych rodzi z kolei dość zasadniczy problem - nie możemyprzetestować, czy wszystkie urządzenia w fizycznym komputerze będądziałały z nowym systemem. Może więc czas nauczyć się korzystać znowej funkcji Windows 7 i Windows Server 2008 R2, która umożliwiainstalację systemu i bootowanie z dysku wirtualnego zapisanego wjednym pliku VHD? To naprawdę proste, a w tym artykule pokazujemykrok po kroku, jak tego dokonać.

Virtual Hard Drive (VHD) to otwartyformat zapisu dla dysków wirtualnych w rozwiązaniachwirtualizacyjnych Microsoftu - dokładnie ten sam, którego używaVirtual PC 2007, Virtual Server 2005 i Hyper-V. Wielu użytkownikówjuż wie, że w Windows 7 i Windows Server 2008 R2 dodano możliwośćtworzenia i podłączania takich dysków w taki sposób, aby byływidoczne jako zwykłe dyski w oknie Komputer. Nie wszyscy wiedząjednak, że dysk VHD można podłączyć w instalatorze systemu i poprostu zainstalować na nim Windows 7 lub Windows Server 2008R2.

Przygotowanie wirtualnego dysku Dysk VHD możemy przygotować w samyminstalatorze, ale ponieważ operacja w zależności od wielkości dyskutrwa przynajmniej kilkanaście minut, prawdopodobnie wygodniejbędzie zrobić to z poziomu naszego podstawowego systemu - dyskbędzie się tworzył, a my możemy kontynuować normalną prace. Microsoft dla systemu Windows 7, podobnie jak dla maszynwirtualnych, umożliwia stworzenie dwóch rodzajów dysków VHD - dyskudynamicznego i o stałym rozmiarze (fixed-size). Dysk o stałymrozmiarze od razu po utworzeniu pochłania tyle miejsca na dyskufizycznym, ile wynosi maksymalny rozmiar pliku VHD. Dysk dynamicznyz kolei zajmuje początkowo kilka megabajtów i jest w razie potrzebyna bieżąco rozszerzany. Operacja rozszerzania powoduje jednak dośćznaczny spadek wydajności i generalnie nie polecamy używania dyskówdynamicznych do instalowania systemów w sposób opisany w niniejszymartykule. Aby stworzyć dysk o stałym, ustalonym rozmiarze, należy przygotowaćlokalizację z odpowiednią ilością wolnego miejsca na dyskufizycznym. Można przeznaczyć na ten cel jeden folder na dużym dyskufizycznym, np. D:\VHDs. Następnie należy uruchomić programdiskpart. Jeśli zdecydujemy się na utworzenie dysku VHD winstalatorze Windows, wiersz polecenia można wywołać na ekraniewyboru dysku do instalacji naciskając kombinację klawiszySHIFT-F10. Tworzenie pliku VHD polega na podaniu ścieżki do pliku, który mabyć utworzony (parametr file) oraz jegomaksymalnego rozmiaru w megabajtach (parametr maximum). Domyślniediskpart przyjmuje, że chodzi o dysk o stałym rozmiarze(fixed-size). Jeśli chcemy utworzyć dysk dynamiczny, musimy podaćdodatkowo parametr type=expandable.

create vdiskfile=D:\VHDs\Windows7.vhd maximum=20000 Tworzenie dysku o stałym rozmiarzetrwa jakiś czas (w przeciwieństwie do dysków dynamicznych, któretworzone są niemal natychmiast). Do instalacji systemu Windows 7polecamy tworzenie dysków wirtualnych nie mniejszych, niż 16 GB.Jeśli planujemy instalować jakieś dodatkowe aplikacje poza samymsystemem, warto rozważyć stworzenie większego dysku.

Tworzenie i montowanie dysku VHD z poziomu instalatora

Instalacja systemu w pliku VHD Po utworzeniu pliku możemy przystąpićdo instalacji systemu. Wkładamy do napędu instalacyjną płytę DVD,uruchamiamy ponownie komputer bootując z tej właśnie płyty iprzechodzimy przez cały proces do momentu, gdy instalator pyta odysk docelowy. Jak widać, dysku utworzonego przed chwilą oczywiścienie ma na liście - instalator jeszcze nie wie, że dysk takiistnieje i nie montuje go w systemie. Wystarczy jednak uruchomićwiersz poleceń kombinacją klawiszy SHIFT+F10 i wywołać programdiskpart, a w nim polecenie:

select vdiskfile=D:\VHDs\Windows7.vhd attach vdisk Po zamknięciu okna wiersza poleceniapozostaje już tylko odświeżyć widok dysków w instalatorze i wybraćnowy dysk wirtualny jako miejsce docelowe dla instalacji systemu.Ostrzeżenie, że system nie może zostać zainstalowany na wybranymdysku należy po prostu zignorować.

Widok partycji w instalatorze po zamontowaniu pliku VHD

Praca z systemami na wirtualnych dyskach Po instalacji system zainstalowany wdysku wirtualnym pojawia się na liście Boot Managera zupełnie tak,jakby był zainstalowany po prostu na drugiej partycji dyskufizycznego. W samej pracy systemu nie ma praktycznie żadnychzauważalnych różnic - po instalacji rzuca się w oczy jedynie fakt,że nie można wykonać klasyfikacji wydajności komputera. Systemwykrywa wszystkie urządzenia fizycznego komputera, nie ma żadnejemulacji znanej z maszyn wirtualnych. Oczywiście różnice na pewnopojawią się w wydajności - system zainstalowany w pliku VHD będzienieco słabiej prezentował się na tle systemu na dysku fizycznym,ale różnice są naprawdę niewielkie i podczas normalnego korzystaniaz komputera (funkcje systemowe, przeglądanie Internetu, aplikacjebiurowe) wręcz niezauważalne.

Okno Komputer i Właściwości systemu po instalacji

Po instalacji kilku systemów w tensposób z pewnością uciążliwe stanie się wybieranie systemu douruchomenia na liście Boot Managera - wszystkie będą nazywały się"Windows 7" i trudno będzie zorientować się, o który system chodzi.Jest rozwiązanie tego problemu jest aplikacja wiersza poleceniabcdedit, składnik systemu operacyjnego do edycji wpisów BootManagera. Aby skorzystać z aplikacji bcdedit, należy uruchomić wierszpolecenia (cmd.exe) jako administrator. Następnie należy wyświetlićwszystkie wpisy systemów zlokalizowane w Boot Managerze naszegokomputera. Służy do tego polecenie:

bcdedit /v Pierwszy zestaw parametrów dotyczysamego Boot Managera i można go zignorować. Pierwszy systemoperacyjny pojawi się jako drugi zestaw. Należy zaznaczyć (kliknąćprawym przyciskiem myszy i z menu wybrać polecenie Zaznacz, anastępnie zaznaczyć tekst), a później skopiować do schowka (tylkokliknąć prawym przyciskiem myszy) wartość wartość identyfikatorasystemu, którego nazwę na liście chcemy zmienić. Mającidentyfikator pozostaje wydać polecenie:

bcdedit /set description "Windows 7 w pliku VHD" Narzędzie bcdedit po zmianie opisu jednego z systemów

Można jeszcze zmienić czas, przezjaki Boot Manager czeka na wybór systemu (domyślnie 30 sekund) ikolejność systemów - czyli który będzie ładowany domyślnie poprzekroczeniu czasu. Te operacje również można wykonać z poziomubcdedit, ale łatwiej skorzystać z polecenia msconfig, które pozwalaskonfigurować powyższe parametry w trybie graficznym.

Narzędzie msconfig i opcje dotyczące Boot Managera

Usuwanie zainstalowanego systemu Jeśli system zainstalowany w plikuVHD nie jest nam już potrzebny, możemy po prostu usunąć plik dyskuwirtualnego - nie trzeba niczego formatować ani martwić się ozgromadzone obok dane na dysku fizycznym. Dane w pliku VHDoczywiście zostaną utracone i należy o tym pamiętać! Kasowanie plików VHD jest banalnie proste, ale w Boot Managerze -podobnie zresztą jak po formatowaniu prawdziwej partycji z systemem- zostają pozostałości. Usunięty system nadal widnieje na liściewyboru. Łatwo można go jednak stamtąd usunąć korzystając znarzędzia msconfig. Wystarczy zaznaczyć go na liście i nacisnąćprzycisk Delete.

Najczęściej zadawane pytania Czy w opisany sposób możnazainstalować system Windows 7 na komputerze, na którym nie ma"tradycyjnie" zainstalowanego Windows 7? Tak, opisana metoda pozwala na instalację systemu Windows nakomputerze, na którym pracują dowolne systemy operacyjne - możnanp. posiadać system Windows Vista i w pliku VHD zainstalowaćWindows 7. Czy podobnie do pliku VHD zainstalować można system WindowsVista? Nie, bootowanie z pliku VHD to nowość w systemie Windows 7 (i wzwiązku z tym w Windows Server 2008 R2), więc opcja instalacji dopliku VHD ograniczona jest tylko dla tego systemu. Program diskpartw instalatorze Windows Vista nie pozwoli na zamontowanie plikuVHD. Jaki sprzęt wykrywany jest przez system zainstalowany nadysku VHD? Czy potrzebne są specjalne sterowniki? Poza miejscem instalacji - plik VHD zamiast partycji dyskufizycznego - zachowanie systemu nie różni się niczym w stosunku dozainstalowanego "tradycyjnie". Wykrywany jest sprzęt fizycznykomputera, bezpośrednio dostępna jest karta graficzna (nie maemulacji tak jak w maszynach wirtualnych) oraz wszystkie urządzeniawewnętrzne jak i zewnętrzne. Instalacja sterowników przebiegaidentycznie jak w przypadku systemu zainstalowanego na dyskufizycznym.