Naruszenie regulaminu strony internetowej to przestępstwo? Wyrok sądu stworzył miliony nowych kryminalistów
Czym właściwie jest licencja na korzystanie ze stronyinternetowej? Najwłaściwsza odpowiedź brzmi – to zależy, odobowiązującego w danym miejscu systemu prawnego. Jednak ze względuna rolę Stanów Zjednoczonych na świecie, w takiej odpowiedzi niemożna nie uwzględnić tego, jak na sprawę patrzą amerykańskiesądy. A teraz istnieje szansa, że perspektywa ta się zmieni, wzwiązku ze sprawą, jaka toczy się o naruszenie licencji, jakąswoim użytkownikom udziela Oracle.
Walcząca o prawa użytkowników organizacja Electronic FrontierFoundation (EFF) wystąpiła w tej sprawie jako przyjacielsądu (amicus curiae), by przedstawić wolnościową perspektywęna kwestię natury licencjonowania. Zanim jednak do stanowiska EFFprzejdziemy, przyjrzyjmy się bliżej sprawie Oracle vs Riministreet. Rozpatrywana jest ona obecnie przez Dziewiąty Obwodowy SądApelacyjny po tym, gdy rok temu federalny sąd dla dystryktu Nevadauznał pozwanego w niej winnym przestępstwa ujętego w ustawieComputer Fraud and Abuse Act (CFAA).
Prawa stanu Kalifornia zakazują świadomego i bez zezwoleniapozyskania, skopiowania czy wykorzystania jakichkolwiek danych zkomputera czy sieci komputerowej, lub ich dokumentacji. Prawa stanuNevada mówią dodatkowo o świadomym i zamierzonym działaniu tegotypu, nigdzie jednak nie mówią, co się dzieje, gdy użytkownikposiadający zezwolenie na korzystanie, skorzysta z udostępnionychdanych w sposób, który nie podoba się udostępniającemu. Awłaśnie coś takiego zrobiła niewielka firma Rimini Street.
Rimini swój biznes zbudowało wokół niezależnego wsparcia dlaproduktów Oracle. Wśród wielu funkcji oprogramowania Riminiznalazł się też mechanizm automatycznej aktualizacjioprogramowania. Skrypty hurtowo pobierały ze stron Oracleaktualizacje i instalowały je na systemach klientów Rimini – i towłaśnie zdaniem Oracle naruszyło warunki korzystania ze stronyinternetowej. Bazodanowy potentat wysłał więc nakaz zaniechaniapraktyki, jednak Rimini nim się nie przejęło, a sprawa trafiła dosądu w Nevadzie. Tam właśnie uznano, że niewielka firma winnajest naruszenia praw zarówno Nevady jak i Kalifornii. Naruszeniewarunków korzystania ze strony jest tym samym, co użycie komputerabez uprawnień lub zezwolenia.
W swoim przedstawionym sądowi apelacyjnemu stanowisku EFFpodkreśla przede wszystkim, że taka interpretacja prawa, jakiejdopuścił się sąd dystryktowy w Nevadzie, kryminalizuje powszechnezachowania milionów internautów. Czy ktoś o zdrowych zmysłachjest w stanie przeczytać warunki użytkowania każdej stronyinternetowej, z jakiej korzysta? Czy naruszenie tych warunków możebyć przestępstwem?
Najwyraźniej tak – naruszając warunki użytkowania w przeróżnysposób, np. poprzez podawanie fałszywych danych osobowych,kopiowanie fragmentów tekstu, udostępnianie swoich haseł do usługiitd., według sądu popełnia się przestępstwo. Nagle w USApojawiły się więc miliony nowych przestępców, prokurator możezainteresować się tobą, jeśli podasz fałszywy rok urodzenia naFacebooku.
Jest takie postawienie sprawy zarazem naruszeniem zasadyinterpretowania wszelkich wątpliwości na korzyść oskarżonego(ang. Rule of Lenity, zasada wyrozumiałości). Amerykańskie prawo wszczególności wymaga by było jasno określone, jakiego rodzajuzachowanie jest przestępstwem – takie zasady musiałyby być jasnoprzedstawiane w regulaminie każdej strony (np. „zakazane jestpobieranie plików inaczej niż działaniem użytkownikakorzystającego osobiście z przeglądarki”).
Pozostaje mieć nadzieję, że sąd apelacyjny przychyli się doopinii Electronic Frontier Foundation – gdyż jeśli interpretacjasądu w Nevadzie się utrzyma, będzie to miało groźne i osobliwekonsekwencje dla wszystkich usług internetowych świadczonych przezdostawców z USA.