Grafika 3D: Blender, cz. X – tekstury

Materiały, gdzie mamy do dyspozycji kolor, przeźroczystość czy połysk, to zdecydowanie za mało. Wyobraźmy sobie, że chcemy mieć obiekt wielokolorowy, z logiem na środku i chropowatą powierzchnią. Tu z pomocą przychodzą właśnie tekstury czyli obrazy (zwykle kolorowe) o różnej naturze.

Do czego nam tekstury

Tekstury służą głownie do zwiększenia realizmu tworzonych grafik, a możemy wykorzystać je w wielu sytuacjach:

• Nałożenie jakiegoś obrazka/grafiki na obiekt
• Miejscowa zmiana przeźroczystości
• Lokalne nałożenie dodatkowego koloru
• Zmiana faktury, chropowatości powierzchni

Konteksty tekstur

Tekstury mogą być wykorzystywane na kilka różniących się sposobów:

• Własność materiału - podstawowe zastosowanie - dziś tym się zajmiemy;
• Rodzaj narzędzia rzeźbiarskiego - o tym było wspomniane w części dotyczącej rzeźbienia;
• Tło świata (World).

Źródła tekstur

Ogólnie do dyspozycji mamy kilka sposobów pozyskania tekstur:

• Generowanie tekstury proceduralnej - na podstawie różnych algorytmów otrzymujemy różne "wzorki";
• Generowanie obrazu rastrowego w Blenderze - najczęściej do celów testowych;
• Malowanie obrazu rastrowego w Blenderze - zwykle związane z UV i Texture Paint
• Wczytanie z pliku (np. w formacie png) obrazu rastrowego - najczęściej występujący typ tekstury.
• Wczytanie z pliku (np. w formacie mpg) filmu czy animacji

Zakładka Texture

Aby móc zarządzać teksturami zwykle musimy rozsunąć prawe okno właściwości, aby pojawiła się zakładka z teksturami.

Tekstury, analogicznie jak materiały, gromadzimy w postaci biblioteki, skąd możemy je pobierać.

Nowa tekstura

Na początku biblioteka z teksturami jest pusta i musimy sami dodać parę tekstur do biblioteki. Wciskając przycisk New możemy utworzyć nową teksturę. Gdy chcemy na bazie już istniejącej stworzyć nową, to wciskamy plus [+]. Tym samym ta nowo utworzona tekstura będzie kopią poprzedniej. Naszym zadaniem jest zmiana parametrów tekstury na nowe.

Podobnie jak dla materiałów, dodawanie tekstur będzie miało zatem charakter nieco interaktywny, gdyż będziemy określali szereg różnych parametrów dla różnych atrybutów, a w okienku podglądu kontrolowali wynik działania. Możemy wpływać na okienko podglądu zmieniając kształt obiektu do podglądu (sześcian, kula, płaszczyzna itd), jak i jego zawartość (tylko sama tekstura lub materiał z teksturą nałożony na obiekcie). Pamiętajmy o nazywaniu adekwatnie nowych tekstur - porządek, to bardzo ważna sprawa dla modelarzy 3D.

Tekstura jako atrybut materiału

Gdy chcemy jakiemuś obiektowi nadać teksturę, to koniecznie musimy wcześniej zdefiniować dla niego materiał, gdyż teksturę przypisujemy do materiału, a nie bezpośrednio do obiektu (tekstura w kontekście materiału).

Kilka tekstur dla jednego materiału

Zdarza się, że jeden materiał może wymagać kilku tekstur, np. jedna za grafikę z logiem na środku, druga za chropowatość, a trzecia za ogólną kolorystykę materiału. Tekstury wstawiamy na sloty, gdzie możemy je sortować lub kopiować.

Wpływ tekstury na kolor materiału

Tekstura ma swój kolor (lub kolory), który jest niezależny od koloru materiału, do którego jest przypisana. Możemy wpływać na oddziaływanie tych kolorów: pochodzących od materiału (Difuse, Specular) i pochodzących od tekstury. Tekstury czarno-białe dodatkowo mogą pełnić funkcję maski czyli przysłaniać kolory materiału (i wydobywać kolor tekstury zdefiniowany na zakładce Influance -> Color), tam gdzie tekstura jest biała lub przepuszczać kolor materiału, gdzie tekstura jest czarna.

Ramp - gradient kolorów

Gdy zależy nam na wprowadzeniu przejścia kolorów - możemy użyć gradientu -Ramp.

Typy tekstur

Najważniejszym parametrem tekstury, który determinuje jej wygląd jest jej typ.

Tekstury proceduralne

Spośród tekstur proceduralnych, a więc generowanych przez Blendera na podstawie "jakichś" tam algorytmów możemy uzyskać kilka ciekawych efektów.

Tekstury na bazie obrazów rastrowych

Obrazy bitmapowe (rastrowe) to chyba najczęściej wykorzystywane źródła tekstur. Przy okazji pokaźną bibliotekę darmowych tekstur możemy znaleźć pod adresem http://www.textures.com.

Mogą być generowane jak i wczytywane z pliku.

Źródłem tekstur mogą być też pliki wideo lub sekwencje obrazów.

Mapping - Mapowanie tekstur

Po wybraniu obrazka jako tekstury, należy zadecydować, jak zostanie on nałożony (nawinięty) na obiekt, jakie przyjmie rozmiary i skąd zacznie się owe nakładanie.

Image Mapping - mapowanie obrazka

Dodatkowo możemy określić powielanie obrazka tekstury oraz ew. jego przycięcie.

Image Sampling - dokładność renderowania obrazka tekstury

Influance - wpływ tekstury na materiał i obiekt

Powyższe ustawienia określają parametry tekstury, jednak dopiero na zakładce Influence określamy stopień i sposób oddziaływania tekstury na materiał i obiekt.

Dla chętnych małe ćwiczenie - do naszego stolika z zastawą dodamy przekrojoną pomarańczę.

Oczywiście dla tych, co mają niedosyt wiedzy tradycyjnie polecam:

• Polski kurs blendera – stworzony przez Piotra Arłukowicza najlepszy na świecie :) (http://polskikursblendera.pl/ ) polskojęzyczny zbiór wideoporadników o Blenderze – dziesiątki godzin fachowo i z humorem omawiających zakamarki Blendera.
• Troman – tworzenie gier w Blenderze (http://troman.pl/przewodnik/wprowadzenie-do-blender-game-engine_ID1 ) – portal zawierający poradniki, forum i nowości o tworzeniu gier w Blenderze.
• Wirtualne modelarstwo – napisana przez Witolda Jaworskiego darmowa (Creative Commons) książka (http://samoloty3d.pl/wm–000_p.xml ) poświęcona głównie tworzeniu realistycznych modeli 3D samolotów w Blenderze i z wykorzystaniem GIMPa oraz InkScapea.
• Kontury Kultury – magiczne miejsce we Wrocławiu (http://konturykultury.art.pl/plan.html ), gdzie mieszkańcy stolicy Dolnego Śląska i okolic mogą skorzystać z bezpłatnych warsztatów grafiki 3D – Blender, a także innych działań artystycznych.
• Świetna infografika ze skrótami do Blendera – warto wydrukować i powiesić przed biurkiem jako plakat.
• Książka Blender. 3D Content Creation Noob to Pro – dla chcących poznać Blendera ale i poćwiczyć swój angielski :)