Prometeusz, czyli 15 szaf HP Apollo polskiej nadziei na szybsze superkomputery

W krakowskim Cyfronecie muszą lubić grecką mitologię. Dodziałającego tam już superkomputera Zeus wczoraj dołączyła nowamaszyna o nazwie Prometheus (Prometeusz?), osiągająca średnią mocobliczeniową na poziomie 1,7 PFLOPS (a w przyszłości zapewnewiększej, dzięki już przygotowywanym planom rozbudowy maszyny).Trzymając się helleńskich klimatów, rektor AGH prof. Tadeusz Słomkastwierdził że Prometeusz będzie „jednym z tytanów wśródsuperkomputerów w Polsce i na świecie”. Nie ma w tym specjalnejprzesady, według obecnego rankingu Top500, nowy krakowskisuperkomputer znajdzie się zaraz za maszyną pracującą naUniwersytecie Moskiewskim, o średniej mocy obliczeniowej na poziomie1,8 PFLOPS.

Superkomputer, za który zapłacono ok. 41 mln złotych, zostałwykonany przez HP. Składa się on z ponad 1700 serwerów kasetowych(blade) ProLiant XL730f Gen9, umieszczonych w szafach platformy HPApollo 8000 i spiętych strukturą Infiniband o przepustowości 56Gb/s. Łącznie maszyna dysponuje 41 tysiącami rdzeni Intel Haswell i215 terabajtów RAM. Jako pamięć zewnętrzną wykorzystywane są dwiemacierze dyskowe o łącznej pojemności 10 petabajtów i szybkości ok.150 GB/s.

Mimo tych parametrów i wagi ponad 30 ton, Prometheus nie zajmujezbyt wiele miejsca. Jego 15 szaf, zajmujących łącznie 13 metrówkwadratowych, znalazło się co prawda w oddzielnym budynku, ale to zewzględu na plany dalszej rozbudowy. Dyrektor Cyfronetu prof.Kazimierz Wiatr zauważył, że zapotrzebowanie na moce obliczeniowe dlanauki niesłychanie szybko rośnie. Ten konkretnie superkomputerposłużyć ma pracom z dziedziny chemii, fizyki, astrofizyki, biologii,energetyki, nanotechnologii i medycyny.

Choć o tym media specjalnie nie mówią, warto zwrócić uwagę nainteresującą konstrukcję systemu chłodzenia Prometheusa. Wykorzystanew nim serwery HP zawierają system chłodzenia składający się zradiatorów i miedzianych rurek wypełnionych cieczą i podłączonych dobloku radiatora, biegnącego wzdłuż prawego boku serwera. Taki serwerjest wkładany w szynę i po zamknięciu dociskany do centralnegosystemu chłodzenia szafy. System chłodzenia szafy wykorzystuje rury zwodą, które odbierają ciepło i doprowadzają świeżą zimną ciecz,dodatkowo ochładzając powietrze i pozwalając wentylatorom nawiewaćchłodne powietrze do serwerów i chłodzić elektronikę. By uniknąćryzyka zalania sprzętu, w rurkach z cieczą panuje podciśnienie.

Jak można się spodziewać, Prometheus działa pod kontrolą Linuksa.W tym wypadku zastosowano znaną i lubianą dystrybucję ScientificLinux, będącą wolnym klonem Red Hat Enterprise Linuksa, przystosowanądo zastosowań naukowych. Cyfronet ma z tą wersją Linuksa sporedoświadczenie, działa pod jej kontrolą także Zeus.

Koszty projektu finansowane są w całości w ramach ProgramuOperacyjnego – Innowacyjna Gospodarka, współfinansowanego ześrodków unijnych. Było to jedno z największych przedsięwzięć w ramachPO Innowacyjna Gospodarka w poprzedniej perspektywie UE na lata2007-2014. Teraz głównym wyzwaniem ma być znalezienie skutecznychmetod komercjalizacji prowadzonych prac badawczo-rozwojowych.