Reanimacja szafy grającej Fonica M123 + podsumowanie roku

Może słowem wstępu napiszę co nieco o samej firmie. Łódzkie Zakłady Radiowe Fonica to nieistniejące już przedsiębiorstwo zajmujące się produkcją urządzeń i podzespołów telekomunikacyjnych oraz elektronicznych. Założona została w 1945 roku w Warszawie i zajmowała się głównie produkcją aparatów telefonicznych. W późniejszych latach zakład przeniesiono do Łodzi i zajęto się produkcją gramofonów i szaf grających które stały się hitem i wizytówką firmy. Po roku 1989 firma została przejęta i rozbita, a na początku 2002 roku zamknięta. Wiele ich produktów można znaleźć w muzeach a kilka z nich na pewno gdzieś zbiera kurz ...

Skarby na strychu

Okazało się że w mojej gminie w latach świetności świetlic miejskich i powojennego rozkwitu kulturalnego istniało kilkanaście tego rodzaju szaf. Biorąc pod uwagę postępującą ich nieprzydatność w starciu z mniejszymi radiami i magnetofonami które zaczęły zalewać rynek, szafy stawały się problemem głównie ze względu na swoje gabaryty i zacofanie technologiczne. Bardzo duża ich ilość została wyrzucona na śmietnik lub zniszczona. Kilka modeli zostało oddanych do gminnego ośrodka kultury, gdzie miały czekać na i tak przesądzony koniec.

Pod koniec zeszłego roku nasze Gminne Centrum Kultury i Sportu w Trzebnicy przeszło generalny remont i okazało się podczas jego trwania, że odnaleziono dwie spośród wielu takich szaf. Mam na myśli modele opatrzone numerkiem M123. Szkoda że uratowano tylko dwie. Co się stało z resztą modeli nie wiadomo, choć otrzymałem informację że kilkanaście lat temu oddano kilka sztuk entuzjastom płyt gramofonowych. Same szafy zostały wyczyszczone i przez rok zajmowały miejsce w galerii na poddaszu, przyciągając wzrok okolicznych mieszkańców przybyłych na tematyczne wystawy. Nie należę do entuzjastów muzyki odtwarzanej z gramofonów ale nie mogę patrzeć jak takie cuda niszczeją i postanowiłem że poczynię zdecydowane kroki by uratować te szafy od zapomnienia. Do samego końca nie byłem pewien czy zyskam w tej batalii sprzymierzeńca, ale dzięki pomocy i wsparciu naszego burmistrza dostrzegłem światełko w ciemnym tunelu.

Początkowo miałem za zadanie dowiedzieć się nieco więcej o szafach i zasięgnąć języka u producenta. Gdy okazało się że zakład nie istnieje, zacząłem szukać informacji w internecie i archiwach w celu odnalezienia instrukcji serwisowych lub wzmianek o konstrukcji urządzenia. Jak się okazało znaleźć można jedynie wzmianki o tym modelu, gdyż całe archiwum zakładowe zaginęło.

Części ze szrotu

Postanowiłem skontaktować się z właścicielami działających szaf, którzy opublikowali filmiki podglądowe w serwisach społecznościowych oraz z osobami o takich zainteresowaniach. Szybko okazało się że taki kontakt jest dość utrudniony biorąc pod uwagę fakt nieodpowiadania na wiadomości lub braku jakichkolwiek informacji o tym modelu szafy grającej. Podczas oczekiwania na odpowiedzi z kilku for tematycznych, postanowiłem sprawdzić w jakim stanie znajdują się obie szafy. Gdy odsunąłem je od ściany, moim oczom ukazał się obraz nędzy i rozpaczy. W środku zastałem zniszczone maszyny, pozrywane kable, uszkodzone elementy mechaniczne a całość oproszona prawie pół-centymetrową warstwą kurzu.

Po kilku dniach otrzymałem niezadowalające odpowiedzi z informacją że naprawa takich maszyn jest nieopłacalna, ze względu na konieczność zdobycia działających części lub tworzenia całej maszynerii od podstaw. A jak wiadomo brak jakiejkolwiek dokumentacji papierowej, w tym wypadku skreśla taką możliwość. W związku z tym, postanowiłem skontaktować się z instytucjami które zajmują się restaurowaniem takich szaf. W Polsce legalnie działają trzy takie firmy. Dwie z nich naprawiają tylko i wyłącznie elektroniczne gramofony a o trzeciej szkoda wspominać.

Po tym telefonie zrozumiałem że nie będzie łatwo, gdyż pomysły pomału zaczęły mi się kończyć. Zacząłem na własną rękę poszukiwania niekompletnych skanów instrukcji obsługi, konspektów technicznych podobnych modeli, odręcznych notatek, kontaktów do dawnych pracowników ... nic nie znalazłem. Jakby cała dokumentacja zapadła się pod ziemię. W międzyczasie odezwał się do mnie właściciel działającego modelu z informacją że jeżeli chcę to może wykonać kilka zdjęć podglądowych działającej elektroniki, ale nic więcej gdyż nie chce rozkręcać i tak cudem działającej maszyny. W związku z tym podziękowałem panu i zdecydowałem się skonsultować z burmistrzem, gdyż po głowie chodził mi jeszcze jeden pomysł.

Na zewnątrz klasyk, w środku nówka

Przegłosowane, decyzja podjęta. Ożywimy szafy w inny sposób. Odnowimy je wizualnie a do środka włożymy elektronikę. Połączymy stare z nowym i będziemy mieć pewność że jak coś nawali w przyszłości to naprawa nie przysporzy nam dodatkowych problemów. By tego dokonać musiałem znaleźć odpowiednią firmę. Wystarczyło trochę czasu poświęcić by rozeznać się na rynku. Zdecydowaliśmy się oddać szafy w ręce sprawdzonego fachowca, którego znacie choćby ze wpisów na temat drukarek 3D czy programowania malinek. Tak, naszym restauratorem został kolega Cyryl. Swój wybór tłumaczę tym że człowieka znam i widzę jakie cuda potrafi wykrzesać. Poza tym jest członkiem grupy Fab Lab która potrafi zrobić (prawie) wszystko z niczego. Po wstępnych rozmowach w sprawie kosztów i terminu oraz po nakreśleniu ogólnego planu "jak ma to wszystko wyglądać" wysłaliśmy szafy na palecie na początku czerwca tego roku.

Oczekiwanie na cudeńka i pierwsze testy

Poprzez prowadzoną korespondencję z Cyrylem, jestem na bieżąco informowany o przebiegu prac nad szafami. Podczas wymiany informacji na znanym portalu społecznościowym, otrzymuję wzmianki o montażu części oraz otrzymuję nowe zdjęcia podglądowe z postępu prac. Termin zakończenia remontu został dawno przekroczony na rzecz testów i wymiany komponentów na sprawniejsze. Obecny rok jak i termin zakończenia prac zbliża się nieubłaganie, tak więc i mam nadzieję ujrzeć je przed kolorowymi wystrzałami na nieboskłonie.

Mam nadzieję że niedługo nasz portalowy kolega znajdzie nieco czasu by przybliżyć nam tajniki ciężkiej i żmudnej pracy nad renowacją szaf grających. By opisał proces wymiany części, zastosowaniu nowej elektroniki i dowiódł że "dla chcącego nic trudnego" :) A osoby chcące zobaczyć jak te szafy spisują się w akcji, zapraszam do Trzebnicy.

Podsumowanie roku

Zdecydowałem się umieścić w tym wpisie moje skromne podsumowanie by nie tworzyć dodatkowego wpisu w tym roku. Muszę przyznać iż doszedłem dość daleko jeśli chodzi o pisanie recenzji i pozyskiwanie materiałów do nich. W tym roku nawiązałem współpracę z dodatkowymi 10 firmami co przełożyło się na 42 wpisy (o 10 więcej niż rok temu) w większości opublikowane na głównej stronie portalu. Dzięki waszej pomocy przekroczyłem magiczny próg miliona wyświetleń i 1600 komentarzy oraz jako nieliczny mam Bolda ;)

Niektórzy z Was nazwą mnie maratończykiem blogowym ... nie ukrywam że lubię testować nowe technologie i oprogramowanie, oraz pisać o nich. Pisanie sprawia mi wiele frajdy i poszerza moje horyzonty. A poza tym jak większość się domyśla - piszę tylko dla pieniędzy i dla nagród w konkursie blogowym (lol). W związku z tym że za kilka dni przywitamy nowy rok, przygotowałem mały konkurs dla czytelników. Przez rok zebrałem trochę gadżetów od sponsorów oraz firm z którymi współpracuję i chciałbym się nimi z Wami podzielić.

By dostać się do grona zwycięzców i otrzymać jedną z trzech w/w nagród należy do wtorku — 3 stycznia 2017 roku, napisać w komentarzu co się podoba, co drażni i co warto zmienić w moich wpisach. Liczę na konstruktywne wypowiedzi, okraszone nutką szczerości ale również pozbawione chamstwa i ułomności trolla (z jakiegoś powodu możemy usuwać takie komentarze). Wasza opinia jest dla mnie niezmiernie cenna. Ogłoszenie wyników nastąpi 3 stycznia w godzinach popołudniowych a lista zwycięzców zostanie dopisana poniżej.

PS: W konkursie może wziąć każdy zarejestrowany użytkownik :)

03.01.2017 - Wyniki konkursu

Nagrody pędzą do użytkowników :

Sprawdźcie swoje skrzynki wiadomości na forum w celu kontaktu. Gratulacje :)