Sztuczna inteligencja

Witam wszystkich czytelników po dłuższej przerwie. Chciałbym tym wpisem zapoczątkować serię która będzie opisywać dokonania obecnej techniki.

Sztuczna inteligencja

Wyobrażacie sobie dzień, kiedy sztuczna inteligencja posiądzie umiejętności daleko wykraczające poza ludzkie możliwości?

Minie jeszcze trochę lat zanim komputery nauczą się w pełni samodzielnego, abstrakcyjnego myślenia. Moim zdaniem, jest to kwestia do 15 lat, a technika będzie na tyle zaawansowana, aby wyręczyć nas w znacznej większości czynności. Aby osiągnąć ten cel potrzebne będzie dopracowanie oraz zintegrowanie już opracowanych form AI w jedną całość. Istnieją algorytmy rozpoznające osoby (twarze), algorytmy które potrafią słuchać i analizować zdania oraz udzielać na nie odpowiedzi oraz takie które potrafią odczytać tekst pisany ręcznie czy maszynowo. Obecne są programy które potrafią odnajdywać się w przestrzeni (np. dzięki Kinect), analizować różne dane i na ich podstawie podejmować akcje. Kwestią czasu jest połączenie wysiłku prac wielu naukowców i stworzenie samodzielnej inteligencji.

Gdzie znajdziemy sztuczną inteligencję?

Obecnie sztuczna inteligencja otacza nas z każdej strony i to w stopniu którego sobie nawet nie wyobrażamy. Dobrym przykładem są wszelkiego typu programy antywirusowe które na podstawie analizy behawioralnej potrafią przeanalizować zachowania aplikacji i na tej podstawie stwierdzić, czy program jest szkodliwy. Podobnie ma się sprawa z niektórymi zaporami sieciowymi (firewall) które analizując ruch sieciowy (przesyłane i odbierane pakiety danych) są w stanie podjąć decyzję, czy dane połączenie jest szkodliwe lub nie. Innym przykładem są niektóre filtry antyspamowe oparte o analizę treści e-maili. Podobne algorytmy stosuje poczta gmail aby dopasować reklamy do kontekstu wiadomości e-mail.

Zastosowań sztucznej inteligencji jest jednak więcej. Przykładem mogą być algorytmy wykrywania i rozpoznawania twarzy -osobiście mam na komputerze Asus'a program który pozwala na logowanie na podstawie twarzy, jednak najpierw potrzebna jest żmudna nauka programu ;-). Podobnie ma się sprawa z algorytmami do automatycznej poprawy zdjęć. Jedną z najbardziej zaawansowanych form sztucznej inteligencji są wyszukiwarki internetowe. Potrafią na podstawie analizy treści witryn dokonać kategoryzacji treści, ocenić ich trafność oraz przydatność a często nawet stwierdzić, czy tekst jest plagiatem, czy może autorską treścią. Potrafią również "wyprzedzać" nasze myśli stosując podpowiedzi oraz dostosowując wyniki wyszukiwania do naszych preferencji i zachowań jak i wcześniej dokonanych akcji w internecie. Również programy Siri, TellMe (obecny w Windows Phone) oraz inne podobne potrafią rozpoznawać naszą mowę dzięki algorytmom sztucznej inteligencji.

Jednym z ciekawszych urządzeń gdzie znajdziemy połączenie kilku typów wyżej wymienionych sztucznych inteligencji jest konsola XBOX wraz z Kinect. Kinect potrafi rozpoznawać nie tylko sylwetkę i stawy naszych kończyn ale również na podstawie sylwetki oraz twarzy rozpoznawać osoby które przed nim stoją. Potrafi również rozpoznawać i wykonywać nie skomplikowane komendy głosowe. Niedawno pojawiła się wersja Kinect na PC-ty która jest udoskonaloną wersją Kinect na XBOX. W internecie można znaleźć wiele ciekawych jego zastosowań, jedno na które ostatnio natrafiłem to tworzenie za jego pomocą trójwymiarowych hologramów.

Roboty nie mają duszy?

Jest to dość kontrowersyjny temat, wiele osób twierdzi, że sztuczna inteligencja nie może tworzyć abstrakcyjnych dzieł sztuki, ponieważ nie posiada duszy, uczuć. Czy aby na pewno ten warunek jest niezbędny do tworzenia sztuki? Osobiście się z tym zgadzam tylko w pewnym zakresie. Na obecnym etapie sztuczna inteligencja nie jest w stanie (przynajmniej celowo) wyrazić uczuć autora w sztuce. Dzieła tworzone prze AI nie mają jako podstawy intensywnych uczuć, które to zazwyczaj są inspiracją artystów. Jednym z ciekawszych przykładów sztucznej inteligencji która potrafi samodzielnie tworzyć dzieła jest Emily Howell. Pod tym pseudonimem kryje się sztuczna inteligencja komponująca własne utwory. [youtube=http://www.youtube.com/watch?v=QEjdiE0AoCU]

Innym przykładem twórczości AI są obrazy stworzone przez Mozaic.

Moim ulubionym przykładem na to, że sztuczna inteligencja może przekraczać ludzkie możliwości jest superkomputer Watson. Zaawansowana forma sztucznej inteligencji która na podstawie własnej bazy danych potrafi znajdować powiązania w całkiem (dla mnie) abstrakcyjnych informacjach. Komputer ten brał udział w angielskim programie Jeopardy i ograł najlepszych graczy. [youtube=http://www.youtube.com/watch?v=WFR3lOm_xhE]

Nasuwa się pytanie, czy sztuczna inteligencja skoro już jest tak zaawansowana będzie mogła kiedyś miała uczucia? Moim zdaniem jak najbardziej tak. Musimy pamiętać, że to co nazywamy uczuciami jest skomplikowanym i złożonym procesem fizykochemicznym. Badania nad ludzkim mózgiem i jego zrozumienie pozwolą na stworzenie skomplikowanych algorytmów matematycznych umożliwiających tchnięcie uczuć w maszyny.

Konkluzja

Minie jeszcze kilka lat zanim zostaniemy otoczeni przez zaawansowaną sztuczną i samodzielną inteligencję. Najpierw niezbędne jest dopracowanie i połączenie technologii już istniejących jak i stworzenie nowych jak np. model matematyczny zmian zachodzących w mózgu pozwalający na "dodanie" uczuć. Jednak poza algorytmami jest niezbędny rozwój elektrotechniki jak i chmur obliczeniowych. Z pewnością ze względów energetycznych i możliwości obliczeniowo-pamięciowych większość operacji sztucznej inteligencji będzie wykonywana na serwerach zdalnych które mają do dyspozycji ogromne moce obliczeniowe oraz potężną pamięć. uważam, że urządzenia/roboty ze sztuczną inteligencją będą głównie swego rodzaju "terminalem" który pobiera zebrane dane z otoczenia i wykonuje akcje na podstawie zwróconych informacji z serwerów.

Pytanie, czy boję się powstania "terminatorów"? Myślę, że w najbliższym czasie jest to nierealne. Przykładowo jak napisałem, większość danych będzie przetwarzana w chmurze w której na pewno znajdą się bardzo zaawansowane algorytmy kontroli. Natomiast jeśli nastąpi "bunt maszyn" wystarczy odciąć serwery/sieć a staną się tylko bezmyślną kupą złomu. Poza tym na pewno zostanie wbudowana cała masa algorytmów analizująco-blokujących coś w rodzaju firewall w sztucznym mózgu.