Linux 4.6: bezpieczniej na 32 bitach, nowy system plików i lepsze oszczędzanie energii
Linux 4.6 został wydany zgodnie z harmonogramem, mimo że wostatniej chwili do Linusa Torvaldsa wpadły niespodziewane łatki.Pod nazwą kodową „Charred Weasel” („zwęglona łasica”)kryje się sporo zmian, które czynią Linuksa lepszym na wielupłaszczyznach. Zapraszamy do krótkiego przeglądu najważniejszychulepszeń.
Najważniejszą nowością dla posiadaczy kart Nvidii z serii GTX900 jest działająca sprzętowa akceleracja 3D w otwartychsterownikach nouveau. Zieloni wydali podpisanefirmware dla procesorów GM200 i GM204, które można wreszciezaładować poprzez otwarty sterownik. Wysokiej wydajności nie masię co spodziewać, nie działa jeszcze kontrola częstotliwościzegara, ale teraz właściciele tych kart nie będą musieliinstalować własnościowych sterowników tylko po to, by uruchomićwspółczesne, wymagające akceleracji grafiki linuksowe pulpity.
Poprawki dotknęły też nowego sterownika Radeonów – AMDGPU.Obsługuje on resetowanie stanu, więc w razie awarii możnaprzywrócić jego działanie bez resetowania całego systemu. Z koleinowe sterowniki grafiki Intela wprowadzają (na Haswellach iBroadwellach) kompresję bufora ramki (FBC) oraz samoodświeżaniepaneli (PSR) – pozwala to zmniejszyć zużycie energii przywyświetlaniu stałego obrazu o nawet 80%. Ulepszono też otwartysterownik grafiki dla Raspberry Pi, zwiększając nieco jegowydajność.
Wraz z Linuksem 4.6 nadeszła poważna przeróbka kluczowych dlamechanizmów zarządzania energią mechanizmów CPUFreq i P-State. Zmieniłsię sposób kontroli częstotliwości procesora, pozwalając nauproszczenie działania zarządców i wyeliminowanie narzutugenerowanego przez liczniki aktywności. Zarządca cpufreq możeteraz bezpośrednio wykorzystać informację przekazywaną przezplanistę, co powinno pozwolić na precyzyjniejszą kontrolę izmniejszyć zużycie energii. Do tego dochodzą zmianyw kontrolerze hosta AHCI, pozwalające zarządzać także dyskamiSATA (i jeszcze bardziej oszczędzać energię).
Linux praktycznie nie ma już konkurencji na większości platformARM. Od wersji 4.6 kernela dodano wsparcie dla 13 nowych układówSoC, zarówno tych dobrze znanych (Snapdragon 820, Allwinner A64) jaki bardziej niszowych. Standardowo obsługiwane są też urządzeniatakie jak LG Optimus Black, Google Nexus 7, Cubietruck Plus czyD-Link DIR-885L.
Lepiej jądro 4.6 poradzisobie też z laptopami Della i Alienware (obsługując włącznikukładu radiowego, specjalne klawisze, tryb głębokiego usypianiaczy autorskie mechanizmy chłodzenia). Obsługiwane są też nowegładziki i ekrany dotykowe, zgodne z protokołem Synaptics RMI4(wcześniej na Linuksie używano emulacji HID/PS2). Rozwiązano teżproblem z przegrzewaniem się nowych laptopów Lenovo i urządzeń zczipami Mediateka.
Sporo jest pomniejszych zmian w systemach plików, najważniejszechyba dla XFS,które m.in. lepiej będzie sobie radziło z awariami I/O.Wprowadzono też optymalizacje dla EXT4,które mają zwiększyć wydajność i skalowalność tegonajpopularniejszego linuksowego systemu plików. Jest jednak i dużanowość w tej dziedzinie. OrangeFSto nowy system plików z długimi tradycjami, rozwijany od lat 90głównie na potrzeby superkomputerów i serwerów stosowanych wbioinformatyce, strumieniowaniu wideo, przetwarzaniu Big Data. Jest wpełni rozproszony, pozwala na jednoczesny dostęp wielu klientom,nie mając żadnych problemów ze współbieżnością.
Ważnym punktem 4.6 jest wprowadzenieoficjalnego wsparcia przestrzeni nazw dla mechanizmu cgroup. Pozwalato na tworzenie wirtualnych kontenerów na procesy, które całkowicieizolują dla nich środowisko hosta, ale zarazem są dostępne dlausług systemowych działających na hoście. Słowo „wirtualny”może więc tu być nieco dezorientujące – to nie ma nic wspólnegoz wirtualizacją, nie wiąże się z żadnym narzutem. Taki kontenerpozwala po prostu ukryć realia systemu przed uruchomioną aplikacjąi ułatwia zarządzanie nią i jej przenoszenie między systemami.
Na sam koniec wspomnijmy jeszcze o znaczącym postępie w kwestiibezpieczeństwa 32-bitowych systemów linuksowych. Do tej poryjedynie zawartość stosu i sam proces były losowo rozkładane popamięci, inne jednak dane, np. biblioteki systemowe, już nie. Nowałatka wprowadza pełną ochronę ASLR (randomizacji przestrzeniadresowej) dla wszystkich powiązanych z aplikacją danych, zarównona 32-bitowych systemach, jak i dla 32-bitowych aplikacjiuruchamianych w środowisku 64-bitowym.
Teraz pozostaje czekać na Linuksa 4.7. Z tego co widać,przyniesie przede wszystkim sterowniki dla najnowszego sprzętu (wtym grafiki AMD Polaris oraz czipów MediaTeka i Allwinnera), nowegozarządcę częstotliwości procesora, oraz poważne zmiany wobsłudze EFI, włącznie z możliwością aktualizowania firmwarekomputera (EFI) przez system.