Dolby Atmos: gry i platformy, które wykorzystują rewolucyjną technologię audio

Zastosowanie Dolby Atmos w grach to stosunkowo nowy pomysł. Format ten po raz pierwszy wykorzystano w filmie animowanym Merida Waleczna w kinach w 2012, a począwszy od 2013 roku zaczął pojawiać się na płytach Blu-ray i 4K Blu-ray z filmami. W grach mamy z nim do czynienia dopiero od 2017 roku.

Idea Dolby Atmos, w odniesieniu do filmów jest taka, by dodać do standardowego miksu surround kanały wysokościowe, które wymagają dedykowanych głośników wysyłających dźwięk na boki i odbijających je od sufitu. To nie jest oczywiście jedyna zmiana względem dźwięku przestrzennego takiego, jakim do tej pory go znaliśmy.

Oprócz tego dźwięk z metadanymi w Dolby Atmos jest w stanie dotrzeć większą liczbą osobnych kanałów, zamiast odgrywać ten sam odgłos w kilku kanałach jednocześnie. Co najważniejsze jednak jest to tzw. dźwięk obiektowy, a więc każdy obiekt w filmie ma swoje własne metadane nt. jego pozycji w całym miksie. Może to być fruwający helikopter, rycząca Godzilla, czy też strzelający seriami z M60 John Rambo.

Tak więc dodanie efektów wysokościowych, uwzględniających płaszczyznę góra-dół oraz wprowadzenie większej liczby efektów dźwiękowych wędrujących indywidualnymi kanałami przekłada się na znacznie większą immersję, czyli poziom wczucia się w oglądany film. Oczywiście to samo tyczy się gier.

Aby uzyskać Dolby Atmos, musimy dysponować albo dedykowanym zestawem kina domowego, w formie amplitunera dekodującego Dolby Atmos (oczywiście warto tutaj upewnić się, że przenosi sygnał w 4K/60Hz z HDR i Dolby Vision) wraz z kolumnami w konfiguracji 5.1.2, 5.1.4 lub 7.1.2/7.1.4, a więc dwoma głośnikami wysokościowymi i ewentualnie dwoma dodatkowymi głośnikami bocznymi.

Jeśli chcecie zakupić np. soundbar, to koniecznie upewnijcie się, czy poza dekodowaniem Dolby Atmos w oznaczeniach ma głośniki wysokościowe (x.x.2). Niektóre soundbary dekodują bowiem Atmos, ale nie zapewnią osobnych jednostek odpowiedzialnych za efekty wysokościowe.

Jedyną konsolą, jaka obsługuje Dolby Atmos w grach to Xbox One X oraz Xbox One S. Atmos jest także dostępny na Windows 10 PC. Warto zaznaczyć, że Dolby Atmos jest możliwy do osiągnięcia wyłącznie przy podłączeniu kablem HDMI (kabel optyczny ma za małą przepustowość), przy czym rekomendowany jest tutaj kabel HDMI zgodny z formatem przynajmniej HDMI 2.0a/b.

Jeśli korzystacie z konsoli Xbox One i soundbara, to optymalnym rozwiązaniem jest podpięcie tego urządzenia audio jednym kablem HDMI z wyjścia konsoli do wejścia soundbara, a następnie podpięcie drugiego kabla HDMI z wyjścia soundbara do wejścia telewizyjnego HDMI ARC.

Dokonamy wtedy tzw. pass-through, czyli przesłania Dolby Atmos przez ARC, a plus jest taki, że Atmos zadziała na każdym innym urządzeniu podłączonym do innych gniazd HDMI oraz oczywiście w preinstalowanych aplikacjach na telewizorze. Wtedy oczywiście, aby widzieć w ogóle obraz na konsoli będziecie musieli się upewnić, że soundbar jest włączony i jest przestawiony na tryb HDMI. Używanie Atmosa przez zestaw kina domowego nie wymaga żadnej opłaty licencyjnej Dolby.

Jego bardziej ograniczona, ale nadal całkiem imponująca wersja jest dostępna także na słuchawkach. Tutaj nie ma znaczenia posiadany przez nas model, aczkolwiek jakość efektów Atmos poczujemy dopiero na lepszym sprzęcie. Oczywiście ta różnica będzie najbardziej odczuwalna, jeśli mamy do czynienia z grą, którą została stworzona pod Dolby Atmos.

Wtedy zamiast zwykłej separacji kanałów lewy-prawy, mamy do czynienia z immersyjną, 360-stopniową bańką, która wypełnia nasze uszy efektami przestrzenno-wysokościowym, a także, jak np. w Shadow of the Tomb Raider także grzmiącym, wibrującym basem o bardzo niskich częstotliwościach. To nie jest zwykła wydmuszka – to naprawdę działa. Jedyny minus jest taki, że Dolby Atmos na słuchawkach wymaga opłaty licencyjnej dla Dolby poprzez aplikację Dolby Atmos (Xbox One / PC), a ta wynosi 79,99 zł.

Obecnie można korzystać z technologii Dolby Atmos w piętnastu grach oraz jednym demie technicznym. Pięć z tych gier, w tym Gears 5 czy Forza Horizon 4, zostało wydanych przez Microsoft pod banerem Xbox Game Studios. Duże zainteresowanie tym formatem wykazał także Square-Enix, z trzema tytułami w Atmosie, a także Ubisoft, który również wprowadził obsługę tego standardu audio w trzech swoich grach.

Osobiście uważam, że najlepiej Atmos brzmi w grach takich, jak Shadow of the Tomb Raider, a także Gears 5, Metro Exodus i Resident Evil 2. Więcej na temat wrażeń płynących z tego efektu można przeczytać w naszym teście słuchawek dla graczy Astro Gaming A50. Poniżej natomiast znajdziecie pełną listę gier wykorzystujących Dolby Atmos. Wszystkie z nich są dostępne w tej formie na Xbox One oraz PC z Windows 10, z jednym wyjątkiem dla każdej z tych dwóch platform:

• Assassin's Creed Origins
• Battlefield 1
• Crackdown 3
• Final Fantasy XV
• For Honor
• Forza Horizon 4
• Gears of War 4
• Gears 5
• Insects: An Xbox One X Enhanced Experience (demo techniczne, wyłącznie na Xbox One)
• Metro Exodus
• Overwatch
• Resident Evil 2
• Rise of the Tomb Raider
• Shadow of the Tomb Raider
• Super Lucky's Tale
• Tom Clancy's The Division 2
• Zone of the Enders: The 2nd Runner MARS (wyłącznie na PC)

Zarówno Microsoft, jak i Sony, zamierzają w swoich nadchodzących konsolach, Xbox Series X i PlayStation 5, użyć dedykowanych układów do przetwarzania dźwięku. Ta pierwsza z konsol ma wprowadzić "audio ray tracing", a ta druga dźwięk 3D nowej generacji. Całkiem możliwe, że po tłumaczeniu z "PR-owego" na "ludzki", obydwu firmom chodzi dokładnie o to samo.

W zasadzie wydaje się więc oczywistym, że obydwie te firmy będą chciały wprowadzić wsparcie Dolby Atmos, formatu, który się już upowszechnił w przypadku filmów na VOD oraz nośnikach 4K Blu-ray i Blu-ray. Główny architekt PS5, Mark Cerny wcześniej wypowiadał się, że przy przejściu z PS3 do PS4 fani zauważyli, że niewiele się zmieniło w kwestii dźwięku.

Nadchodząca generacja konsol to doskonała okazja, aby wprowadzić Dolby Atmos na salony i upowszechnić go, nie tylko wśród fanów kina, ale i gier wideo.