Branża technologiczna zawiodła kobiety? 25 lat temu złożono obietnicę równości

Anita Borg, ceniona informatyczka oraz działaczka na rzecz zwiększenia reprezentacji kobiet w dziedzinach technicznych w roku 1995 przewidywała, że w 2020 r. połowa osób zatrudnionych w takiej branży będzie kobietami. Z perspektywy roku bieżącego, bazując na najnowszych statystykach, możemy jednak bez cienia wątpliwości powiedzieć, że to szczytne założenie jest nadal dalekie od zrealizowania.

W pięciu największych technologicznych firmach świata – Amazonie, Apple, Facebooku, Google i Microsofcie – kadra składa się w 34,4 procentach z kobiet (dane z lutego 2020, Statista). Jednakże gdy spojrzymy na wyższe stanowiska menedżerskie, wtedy jest ich tylko 24 proc. (dane IDC z 2019). Co ciekawe, na poziomie akademickim, w Stanach Zjednoczonych przez ostatnie 30 lat doszło także do spadku liczby kobiet-absolwentów na kierunkach informatycznych. Portal Stem Graduates szacuje, że jest ich obecnie 19 procent.

Francine Berman pisząca na łamach akademickiego portalu The Conversation uważa, że wszystkie programy skierowane dla kobiet i mające na celu samodoskonalenie umiejętności "twardych" było niewystarczające. Berman uważa, że branża technologiczna nie powinna zmieniać kobiet. Tylko zrobić to z sobą samą.

Profesor informatyki uważa, że jest to problem systemowy i dużą przeszkodą jest to, że niewiele kobiet jest zatrudnionych na wyższym szczeblu. Aby udowodnić swoją tezę, podaje anegdotę o tym, że w latach 2001-2009 stała na czele centrum superkomputerowego w organizacji National Science Foundation. I po ponad dekadzie od jej odejścia, okazuje się, że nadal była jedyną kobietą w historii na tym stanowisku.

Co więcej, zdaniem Berman praca w centrum superkomputerowym była ukierunkowana wyłącznie na współzawodnictwo oraz dominację i chęć stworzenia jak największego i najpotężniejszego komputera, tak aby mieć się czym przechwalać. Według niej, wszystkie te trendy miały także odzwierciedlenie w tym, w jaki sposób była ułożona hierarchia w tej organizacji.

Dzięki jej zmianom, centrum superkomputerowe poszerzyło liczbę projektów i znalazło większą liczbę partnerów do współpracy, bardziej nastawiając się również na potrzeby użytkowników i wyłaniającą się wtedy rewolucję w przetwarzaniu danych.

Sednem tego, do czego zmierza Berman jest to, że miejsca pracy w branży technologicznej powinny być otwarte na realizację różnorodnych celów, a nie wyłącznie tych opartych o współzawodnictwo i dominację. To otwiera furtkę do tego, żeby mogły się spełniać kobiety, a dzięki temu – w korzystnych dla nich warunkach – wyrastać na liderów i motor napędowy zmian w różnych organizacjach.

Obecnie Berman zasiada w radzie nadzorczej Fundacji Alfreda P. Sloana (organizacja finansująca badania i kształcenie naukowe). Aż 50 zdobywców nagrody Nobla było zatrudnionych w tej organizacji. Odkąd Berman została zatrudniona przez fundację i postawiła na wspieranie różnorodności płciowej, liczba osób tam aplikujących wzrosła, ale co ważniejsze –  zwiększył się także odsetek otrzymujących nagrody naukowe.

Może właśnie ten aspekt jest kluczem do zmiany w sektorze technologii – nie dążenie do jedynie tego, aby zwiększyć odsetek kobiet w nim zatrudnionych, ale systematyczne działanie polegające na poszerzeniu kobiecej kadry menedżerskiej. To właśnie ona może wprowadzić dogłębne zmiany w kulturze pracy.

Jednak jak uważa Tendu Yogurtcu, dyrektor ds. technologii w firmie Syncsort, dążenie do zmian kultury pracy nie polega na ustalaniu parytetów, lecz na stworzeniu atmosfery, gdzie głos każdej osoby jest jednakowo ważny, a każdy czuje się zachęcony do tego, by dzielić się swoimi pomysłami.