Kaby Lake-X i Skylake-X: Ryzen „pomógł” Intelowi z cenami i rdzeniami

Presja, jaką procesory z rodziny Ryzen wywarła na rynekdesktopów ewidentnie zmusiła Intela do przemyślenia swojejstrategii, zarówno produktowej jak i cenowej. Efekty tych przemyśleńwidzimy na tegorocznych targach Computex: nowe rodziny Skylake-X iKaby Lake-X, to więcej rdzeni, niższe ceny i segmantacja ofertytaka, że właściwie dla każdego znajdzie się coś dobrego.

Ten „X” w nazwie oznaczać ma *najbardziej skalowalną,dostępną i potężną desktopową platformę w historii *–jak to stwierdził Gregory Bryant z Intela, próbujący przedstawićto co się dzieje jako wynik przełomowych innowacji i wejście nanowy poziom. I nie do końca to tylko marketingowe gadanie, w ofercieIntela znalazł się przecież pierwszy procesor x86 z mocąobliczeniową sięgającą 1 TFLOPS. Wyniki lepsze o 30% w stosunkudo poprzedniej generacji wSYSmarku? Coś na zaspanym rynku desktopów faktycznie drgnęło.

Przyjrzyjmy się tym X-om bliżej.Podzielono je na modele i5, i7 i i9 według rosnącej liczby rdzeni,poczynając od czterordzeniowego, czterowątkowego Core i5-7640X, akończąc na wspomnianym Core i9-7980XE, który za niemal 2 tysiącedolarów da nam 18 rdzeni i 36 wątków. Cena ekstremalna? Wręczprzeciwnie. Jeśli porównamy sobie tę ofertę do wcześniejszejoferty w segmencie dla entuzjastów (procesorów z rodzinyBroadwell-E), to widać, że rdzeń do rdzenia jest o wiele taniej.Do tej pory za 10-rdzeniowy procesor Intela trzeba było zapłacićponad 1700 dolarów, teraz Core i9-7900X dostaniemy za 999 dolarów.

Potencjał podkręcania Ryzenówmusiał też skłonić Intela do podkręcenia zegarów w czipach „X”.Bazowe zegary w tych wielordzeniowcach nie są wysokie (3,3 GHz), alew trybie Turbo odnotowujemy potężny skok, do 4,5 GHz. Dawno niewidzieliśmy tak efektywnego Turbo, sugerującego duży potencjałpodkręcania tych czipów. Entuzjaści mogą zacierać ręce –Intel oferuje nawet własne zestawy chłodzenia cieczą dla tych KabyLake-X, w niezłej cenie, od 85 do 100 dolarów. Zastąpieniepowietrza glikolem propylenowym oznacza w praktyce absolutną ciszę– taki cooler „hałasuje” normalnie na poziomie 21 dbA, przymaksymalnym obciążeniu wchodzi do 35 dbA. Ciekawostka – niezaleca się już chłodzenia nowych czipów w gniazdku LGA2066powietrzem, choć stare „wiatraki” dla LGA2011 będą fizyczniepasowały.

Do pobicia rekordu ustanowionegoz układem Core i7-7740X nawet chłodzenie zwykłą cieczą możejednak nie wystarczyć. Słynny Der8auer zdołał podkręcić tenczip do 7577,1 MHz na wszystkich czterech rdzeniach (z wyłączonymhyperthreadingiem), oczywiście po oskalpowaniu czipu i wykorzystaniuciekłego helu. To oczywiście Formuła 1 procesorów, nie mającawiększego sensu dla normalnych użytkowników, ale nieźle pokazujeona potencjał nowej platformy Intela.

Jak to się ma do TDP? Czipyi5-7640X i i7-7740X mieszczą się w 112 W, pozostałe układy dodziesięciu rdzeni do 140W, flagowy 36-rdzeniowiec ma 165 W. Danychdla pozostałych Skylake-X póki co nie podano.

Wróćmy na chwilę do tegoniesamowitego trybu Turbo. Ulepszony TurboBoost 3.0 pozwalaautomatycznie przekierowywać obciążenia robocze na aktualnie dwanajszybsze rdzenie. Windows 10 automatycznie obsługuje już tętechnologię, podobnie jak i Linux, który dostał dla niej wsparcieod kernela4.11.

Warto zwrócić jeszcze uwagę napoważne zmiany w systemie cache: współdzielone L3 zostałoznacznie zmniejszone, z maks. 2,5 MB/rdzeń do maks. 1,3 MB/rdzeń.Zmieniono też sposób jego wykorzystania, z inkluzywnego (zawierateż dane cache L2) na ekskluzywny – najwyraźniej zwiększonoszybkość dostępu do cache L2. Czterokrotnie też powiększonocache L1, z 256 KB do 1 MB, co przysłuży się obciążeniomwielowątkowym. Jeśli chodzi o pamięć operacyjną, to niemalwszystkie nowe czipy (poza i7-7800X i i7-7820X) obsługująDDR4-2666, Kaby Lake-X ma dwukanałowy kontroler pamięci, aSkylake-X – czterokanałowy.

Fundamentem dla tych nowychprocesorów Kaby Lake-X i Skylake-X jest nowy czipset X299. Jegopojawienie się jest całkiem interesujące – to koniecwykorzystywania w sprzęcie dla entuzjastów desktopowów czipsetówwziętych z serwerów. Zbudowany wokół nowego gniazdka Socket R4(LGA 2066), oferuje superszybki DMI 3.0 i łącznie 30 szybkich pasmI/O, ze sporą ich konfigurowalnością: do 24 pasm PCIe 3.0, do 10złączy USB 3.0, do ośmiu złączy SATA 3.0. Podłączmy też dotrzech pamięci masowych RST PCIe 3.0 x4 oraz nowe pamięci masoweIntel Optane.

Cen płyt głównych z X299 niepodano, ale przy takich konfiguracjach spodziewajcie się, że tanionie będzie. Każe to zapytać, jaki jest sens kupowania tychnajtańszych czterordzeniowych procesorów Kaby Lake-X do takichpłyt? My nie wiemy, Intel pewnie powie, że to wszystko po to,abyśmy mieli większy wybór i mogli łatwo rozbudowywać swojąplatformę.

Reasumując, dzisiejsza premiera„X-ów” to ważny moment w historii Intela, który po latachdrzemki nagle obudził się na rynku obok konkurenta, który możerywalizować nie tylko ceną, ale i wydajnością. Stąd też taka anie inna siatka cen: za ośmiordzeniowe CPU i7-7820X Intel chce 599dolarów, o sto dolarów więcej, niż AMD za Ryzena 7 1800X, ale tojuż nie jest ponad sześcset dolarów różnicy, jak to było zBroadwellami-E.

Swoją drogą, wszystkim tym,którzy kupili procesory Broadwell-E myśląc, że je kiedyśodsprzedadzą w dobrej cenie możemy tylko współczuć.