Obowiązkowa nauka programowania w szkołach: kto chce śnić koszmary o Pythonie w Minecrafcie?

Obowiązkowa nauka programowania w szkołach: kto chce śnić koszmary o Pythonie w Minecrafcie?

Obowiązkowa nauka programowania w szkołach: kto chce śnić koszmary o Pythonie w Minecrafcie?
03.06.2016 15:55, aktualizacja: 03.06.2016 16:25

Co rusz pojawiają się w ostatnich latach pomysły na edukacyjnąreformę, w której główną rolę odgrywałoby nauczanieprogramowania już w szkołach podstawowych. Zwolennicy tego pomysłuuważają, że to wyjście naprzeciw realiom współczesności.Utrzymują, że podstawowa znajomość języków programowania zczasem stanie się niezbędna, by radzić sobie w życiu zawodowym, anawet że nauczanie programowania miałoby w jakiś szczególnysposób sprzyjać ogólnemu rozwojowi umysłowemu dzieci. Do tegocoraz głośniejszego i coraz bardziej wpływowego grona dołączyłostatnio sam szef Apple’a, Tim Cook, który podczas Startup FestEurope w Amsterdamie porównał programowanie do nauki języka istwierdził, że powinno się tego uczyć dzieci wraz z alfabetem.Czy jednak faktycznie dzieci potrzebują nauki programowania, czy teżjest to potrzebne przede wszystkim samym firmom IT, które do takichdziałań namawiają?

Na pozór wszystko brzmi pięknie. Podczas rozmowy z byłąkomisarz europejską, panią Neelie Kroes, która poświęcona byłaprzemysłowi software’owemu, gospodarce aplikacjami i związkommiędzy medycyną a informatyką, Tim Cook stwierdził, że szkodzimyswoim dzieciom, nie ucząc ich programowania, ponieważ programowaniejest wchłaniane przez wszystko każdą inną dziedzinę – i szkołypowinny współpracować z firmami, by pomóc rozwinąć uczniomniezbędne w przyszłości umiejętności zawodowe. Wcześniej szefApple’a dał się poznać ze stwierdzeń, że programowanie powinnobyć przedmiotem obowiązkowym w szkołach, na równi z językiemangielskim i matematyką. Nauka szkolna, zamiast zaś polegać nanudnych wykładach, miałaby przynieść zaangażowanie, współpracęi ekscytację – tak samo, jak to jest w miejscach pracy. W klasieprzyszłości nie byłoby miejsca na uczenie się na pamięć, leczna rozwiązywanie problemów i poznawanie sposobów na wyrażeniesiebie.

Tim Cook Crashes Coding Party, Calls for Fundamental Changes in Education

Kto potrzebuje armii programistów?

Cook nie jest w tym odosobniony. U nas też słyszy się bardzopodobne deklaracje, można powiedzieć, że to wręcz globalnezjawisko. Niedawno otrzymaliśmy od firmy SMT Software Services wiadomość prasową poświęconą„edukacji zaprogramowanej”, w której przekonywano, że wartouczyć dzieci języków kodowania. Mogliśmy tam przeczytaćm.in.:

Programowanie to wiedza łatwo przyswajalna. Wbrew powszechnemuprzekonaniu – jego podstaw może nauczyć się każdy. To niehermetyczna dziedzina, dostępna jedynie dla „ścisłowców”, anieosiągalna dla „humanistów”. Tego typu sztuczne podziały niemają żadnego znaczenia. Każdy może nauczyć się prostych językówkodowania i zrozumieć podstawy ich działania. Wszystko zależy odtego, jak przekazywana jest wiedza. Kolejne etapy edukacjidostosowywane są do wieku ucznia. W przypadku najmłodszych dzieci –pierwszoklasistów, czy nawet przedszkolaków – nauka programowaniasprowadza się przeważnie do wykształcenia pewnego sposobu myśleniao językach kodowania jako ścieżce do celu i sposobie wyciąganialogicznych wniosków.

Potem jednak niestety niewiele było o psychologii kognitywnej. Więcej o obecnych potrzebach firm:

Programowanie to wiedza, której znaczenie będzie wzrastało wprzyszłości. Wraz z rozwojem technologii zapotrzebowanie napracowników o specjalistycznych kompetencjach będzie coraz większe.Osoby zaznajomione z językami programowania o wiele lepiej poradząsobie na rynku pracy. Jak podaje portal pulsHR.pl, w ubiegłym rokuaż 21,2% ofert pochodzących od pracodawców dotyczyło obszaruprogramowania i IT. Liczba tych ogłoszeń wzrosła o 5,7 % wstosunku do roku 2014. Dlatego, jak twierdzi Piotr Anioła, VPSoftware Development w SMT Software Services, nauka programowania wmłodym wieku może w przyszłości otworzyć drzwi do kariery wbranży IT. – Cały czas poszukujemy zdolnych programistów, a osóbo takich kompetencjach niestety wciąż jest zbyt za mało. Todynamicznie rozwijająca się branża, w dodatku oferującaatrakcyjne wynagrodzenie i liczne ścieżki rozwoju. Naukaprogramowania dla dzieci to z pewnością dobra inwestycja, którazaowocuje w przyszłości. W ten sposób dajemy dzieciom narzędzia,które kiedyś pozwolą na stabilizację materialną – komentujeAnioła. Jak dodaje, zapotrzebowanie na programistów z pewnościąbędzie rosło wraz z rozwojem technologii. – Kto wie – naszedzieci mogą w pracować w zawodach, których jeszcze nie znamy.

Tak naprawdę, to chcemy szybszych koni

Jeden z ojców motoryzacji, HenryFord, powiedział swego czasu – jeśli pytałbym ludzi, czego chcą,to powiedzieliby że chcą szybszych koni. I to chyba najtrafniejszepodsumowanie obecnego problemu. Firmy informatycznie nie znająniczego prócz teraźniejszości, a teraźniejszość zostałarzeczywiście przesiąknięta oprogramowaniem. Aplikacje mobilnewprowadziły kod na dobre do codziennego życia zarówno ludzi, jak icałych społeczeństw, w dziedzinach bardzo mało mającychwspólnego z techniką czy nauką.

I tak wczoraj dowiedziałem się, żezamiast korzystać z papierowej karty klubowej sklepu Społem (któranieustannie gdzieś się gubi) powinienem zainstalować sobie ichaplikację na telefonie. Swoje aplikacje mają dziś muzea ijednostki straży pożarnej, aptekarze i miłośnicy psów.Oprogramowanie nie działa już tylko na komputerach osobistych czysmartfonach, ale też na niezliczonych urządzeniach gospodarstwadomowego, w samochodach czy przemysłowych kontrolerach. Dziedzinygospodarki, które istniały sobie spokojnie przez setki lat, nagleuległy gwałtownej transformacji – i zapotrzebowanie naoprogramowanie dla nich stało się większe niż kiedykolwiekwcześniej.

Temu nijak nie są w staniesprostać istniejące firmy programistyczne, stąd też koncepcja, żekażdy miałby stać się programistą w swojej dziedzinie, żeksięgowy pisałby sobie aplikacje finansowe, a lekarz narzędzia dowspomagania diagnozowania. Oczywiście dziś księgowy i lekarz niepotrafią programować, nikt ich tego nie uczył, ale ludzie pokrojuTima Cooka najwyraźniej wierzą, że jeśli nowe pokolenie zacznienaukę programowania odpowiednio wcześnie, to za kilkanaście latrynek wypełni się takimi zaradnymi programistami, budującymiaplikacje na zawołanie.

Słowo-klucz to tutaj„zaradnymi”. To prawda, programowanie tak, jak przedstawiają toapologeci upowszechniania jego nauki, na początku nie jest trudne. Inie chodzi wcale o osobliwy podział na „łatwe i trudniejszejęzyki programowania” (te trudniejsze to oczywiście Malbolge).Podstawowe założenia opanować może praktycznie każdy uczeń,uczący się podstaw JavaScriptu z Codeacademy.com.Tak samo uważano, że podstawowe założenia gry na flecie prostymjest w stanie opanować każdy uczeń – i dzieci w podstawówkachbyły katowane wieloletnią nauką grania drętwych melodyjek naplastikowych fletach. Wielu ta przymusowa nauka gry na flecieobrzydziła granie na instrumentach na dobre – i śmiem sądzić,że tak samo będzie z przymusową nauką programowania, podczasktórej z konieczności trzeba będzie uczyć się rzeczyporównywalnych stopniem złożoności do tego, czego uczono naprzymusowej muzyce.

Ilu z tych wyszkolonych na plastikowym flecie zostało późniejzawodowymi muzykami? Ilu z przyjemnością w wieku dorosłymwyciągnie flety (powiedzmy już jakieś porządniejsze, poprzeczne),by wraz z rodziną pomuzykować? Co każe nam sądzić, żeprzymuszony do nauki banalnych zadań programistycznych uczeń, któryw dorosłym życiu został lekarzem, wykorzysta wyuczone umiejętnoścido pisania oprogramowania diagnostycznego? I czemu mielibyśmysądzić, by to oprogramowanie miało się nadawać do czegokolwiek?W końcu powiedzmy sobie szczerze – rzępolenia dziatwy na fletachsłuchać się nie dało.

Futurologia matką naiwnych

Doszliśmy zatem do dość dziwnego punktu. Aby rozwiązaćproblemy współczesności (niedobór programistów, zapotrzebowaniena aplikacje), proponuje się by rozpocząć intensywne kształceniedzieci i młodzieży w dziedzinie, która pomoże im rozwiązaćproblemy… przeszłości. Zanim przecież nasze przedszkolaki idzieci z podstawówek wejdą na rynek pracy, minie kilkanaście lat.Przekonanie, że w tak szybko zmieniającym się świecie nabyte dziśkonkretne techniczne umiejętności będą do czegoś przydatnewydaje się dość naiwne. A właśnie to możemy przeczytać wewspomnianej wiadomości prasowej o edukacji zaprogramowanej:

Trudno nie dostrzec korzyści, jakie niesie ze sobą nauczanieprogramowania, a edukacja najmłodszych wydaje się być logicznym isłusznym kierunkiem. Wszak to właśnie za młodu uczą sięnajwięcej. I choć w najbliższym czasie programowanie nie zdominujeszkolnych harmonogramów, w przyszłości może stać sięprzedmiotem równie istotnym, co matematyka czy języki obce. Tokrzepiące, że żyjemy w czasach, gdy mamy możliwośćprzygotowania naszych pociech na świat, w którym będą żyli jakodorośli.

Czy aby na pewno mamy, szczególnie dziś, gdy Bill Gates otwarciemówi, że poczyniliśmy tak wielki postęp w dziedzinie rozwojusztucznej inteligencji, że zbudowanie maszyn o sprawności mentalnejwyższej niż ludzka znajduje się w zasięgu ręki? Czy ktokolwiekmoże być jeszcze pewien, że za te kilkanaście lat oprogramowaniebędzie powstawało za sprawą człowieka, a nie będzie generowaneprzez AI? Że nauczone dziś metody i techniki programistyczne będąmiały jakiekolwiek zastosowanie w przyszłości?

Dlatego jak sądzę, szkoły powinny skupić się w ramachobowiązkowego kształcenia na absolutnych podstawach, tj. logice,matematyce, literaturze, historii, filozofii, elementach naukprzyrodniczych, wiedzy o społeczeństwie – a pozostałedziedziny, w tym plastykę, programowanie, muzykę, pracę-technikę,czy co tam jeszcze – oferować jako przedmioty fakultatywne,wyłącznie dla zainteresowanych, być może nawet bez ocen. Dziękitemu unikniemy sytuacji, w której dzieciom będą śniły siękoszmary o klasówce z programowania Minecrafta w Pythonie. Niechskupią się w swojej nauce na tym, co je uszczęśliwia.

Argumenty ad hominem są uważane za błąd logiczny, ale w tejsytuacji trudno o tym jednym nie wspomnieć. Tim Cook nie ma dzieci izapewne nigdy ich mieć nie będzie. Jego wezwanie do umasowienianauki programowania w szkołach dotyczy więc cudzych dzieci –które dla niego w przyszłości mogą być co najwyżej pracownikamiApple. Co więcej, sam Tim Cook nie jest programistą. Na pewno nieuczył się programowania w podstawówce, najpewniej też nie uczyłsię tego na studiach (skończył inżynierię przemysłową, a potemstudia MBA). Jakie to zadziwiające – nie był programistą, nieuczył się programowania, a zdołał osiągnąć tak wiele, zostaćszefem jednej z największych firm tej planety. Czy gdyby wyuczono goprogramowania, powtórzyłby ten sukces?

Programy

Zobacz więcej
Źródło artykułu:www.dobreprogramy.pl
Oceń jakość naszego artykułuTwoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści.
Wybrane dla Ciebie
Komentarze (71)