Windows XP ma się nieźle – Avast o oprogramowaniu Zwykłego Użytkownika

Analizy popularności systemów operacyjnych zazwyczaj bazują naaktywności użytkowników przeglądarek internetowych. To ważny,ale nie jedyny możliwy trop. Ciekawych rzeczy o preferencjach graczymożemy dowiedzieć się np. ze statystyk sklepu Steam, jednak graczeto specyficzni ludzie, nie można z nich ekstrapolować na całyrynek. A czy można robić to z użytkownikami programuantywirusowego? Avast, dziś największy na świecie dostawcaoprogramowania antywirusowego, opublikował swój PC Trends Report zapierwszy kwartał 2017 roku, który powstał na podstawie analizyinformacji pochodzącej od 116 milionów użytkowników. Sporo namone mówią o współczesnym użytkowniku peceta z Windowsem.

Mający już 15 lat Windows XP trzyma się nieźle. Mimo że odniemal trzech lat Microsoft nie wydał dla tego kultowego systemu anijednej łatki, korzysta z niego wciąż ponad 5,6% badanych systemów.W przeliczeniu na wielkości bezwzględne z badanej puli to ponad 6,5mln maszyn. Czemu więc nieźle? Bo to więcej, niż suma pecetówdziałających pod kontrolą Windowsa 8 (2,51%) oraz Windowsa Vista(2,08%).

Oczywiście większość korzysta z czegoś nowszego. Windows 7zainstalowany był na ponad 48% komputerów z antywirusem Avasta, toponad 56 mln maszyn. Najnowsze Windows 10 działało na ponad 30%komputerów (tj. ponad 35 mln maszyn), niespełna 11% pozostało naWindows 8.1.

Biorąc pod uwagę inercję systemów Microsoftu, można sięspodziewać, że niebawem liczba użytkowników korzystających zniewspieranych Windowsów tylko wzrośnie. W przyszłym miesiącukoniec wsparcia dla Visty – i wydaje się, że jeśli ktoś do tejpory z Visty korzystał, to będzie to robił dalej w następnychmiesiącach, nie bacząc na brak łatek i poprawek. Dla Avasta tospore wyzwanie – firma nie zamierza rezygnować z tych „systemowowykluczonych” użytkowników, którzy za chwilę będą stanowiliponad 7,5% całości.

Strach się bać, co się stanie w 2020 roku, kiedy to Windows 7straci wsparcie. Czy możemy sobie wyobrazić sytuację, w którejnp. jedna trzecia wszystkich pecetów na świecie pracuje podkontrolą przestarzałego, niewspieranego systemu? Na pewno będzieto złota era dla hakerów w czarnych kapeluszach.

Na typowym pececie z Windowsem znajdziemy aż 49 zainstalowanychaplikacji. Czy świadczy to o tym, że domyślnie oferowane przezMicrosoft aplikacje systemowe tak bardzo nie wystarczają? Coś w tymmusi być, choć jak zobaczymy na liście najpopularniejszych, mogąone być instalowane przede wszystkim dlatego, by zapewnić obsługęinaczej nieodczytywalnych danych i nieuruchamialnych aplikacji.

Najpopularniejsze jest oczywiście GoogleChrome, które zarazem jest na szczycie listy regularnieaktualizowanych aplikacji – z wersji aktualnej korzysta 88%użytkowników. Co robi reszta? Czyżby zablokowała automatyczneaktualizacje? A może chodzi tu o użytkowników starego Chrome,które nie działa już na Windows XP?

Drugie miejsce należy do AdobeReadera. Jest wiele czytników plików PDF, ale Adobe Reader jesttylko jeden. Siła marki robi swoje, nawet jeśli pod względem zalettechnicznych ustępuje on konkurencji. Trzeba jednak pamiętać teżo tych wszystkich aplikacjach firm trzecich, które do działaniawymagają właśnie Readera.

Trzecie miejsce przypadło FlashPlayerowi jako kontrolce Active X – wykorzystywanej tylko poto, by Internet Explorer mógł odtwarzać pliki SWF. To fantastycznawiadomość dla tych w czarnych kapeluszach. Nie tylko tragiczniedziurawy Flash Player jest masowo wykorzystywany, ale teżpraktycznie nikt nie ma jego aktualnej wersji. W 99% (sic!) wypadkówmamy do czynienia z Flash Playerem o publicznie znanych lukachpozwalających na zdalne wykonanie kodu.

Czwarte miejsce to przeglądarka MozillaFirefox. Czasy świetności wciąż minęły, ale z nostalgiikorzystają z niej miliony internautów. Czemu nostalgii? Ponad 73%użytkowników korzysta z przestarzałej wersji programu. Wporównaniu do wyników Chrome – coś tu jest nie tak. A przecieżMozilla ma też automatyczny aktualizator na Windowsie. Czyżby niedziałał?

Miejsce piąte można w sumie połączyć z trzecim. To znówFlashPlayer, tyle że w formie wtyczki NPAPI, czyli czegoś, co zachwilę w ogóle już nie będzie obsługiwane przez nowoczesneprzeglądarki. Co ciekawe, w tym wypadku już „tylko” 38%napotkanych wtyczek było przestarzałych. Nie uzasadnia to jednakkorzystania z Flash Playera, podobnie jak Avast polecamy porzucić tęwtyczkę, co sprawia dziś wrażenie, jakby służyła głównie dozdalnego uruchamiania exploitów.

Czy ludzie w erze Facebooka wciąż rozmawiają przez Skypetyle co kiedyś? Nie wiemy, ale na pewno w dziedzinie desktopowychkomunikatorów ta aplikacja Microsoftu nie ma konkurencji, zajęłaszóste miejsce w zestawieniu. Jest zarazem jedną z tych aplikacji,które są najczęściej aktualizowane – z nowej wersji korzysta76% użytkowników. Brawo Microsofcie. W połączeniu ze świetnymmobilnym SkypeLite, może jeszcze nie wszystko stracone na rzecz panaZuckerberga.

Na siódmym miejscu znalazł się odtwarzacz VLC.Bardzo nas cieszy dominująca pozycja wolnego, opensource’owegooprogramowania, które zdołało zawojować serca milionów i pokonaćznacznie gorsze własnościowe odtwarzacze. To chyba nie tylko jednaksprawa zalet technicznych. Jakoś tak się stało, że i marketingodtwarzacz ten ma świetny.

Miejsce ósme to WinRAR.No cóż, mamy nadzieję, że z opłaconą licencją. Tu z koleisytuacja odwrotna względem VLC – niewolny, zamknięty i płatnyprogram shareware, z którego korzystają dziesiątki milionówludzi. Popularność formatu archiwizacji RAR zrobiła swoje?

Na miejscu dziewiątym znajdziemy, uwaga… środowiskouruchomieniowe Javy(JRE). Korzysta z niego niemal 50% użytkowników Windowsa. I jest tozła wiadomość, bardzo zła. Nie dość bowiem, że tworzone przezOracle środowisko może niekiedy rywalizować z Flashem, jeślichodzi o liczbę luk, to większość użytkowników ma przestarzałąwersję Javy. Chodzi tu nie tylko o przestarzałe wersje Javy 8, aleteż Javę 7, a nawet 6. Skąd ta popularność? Strzelamy na oślep– to internetowe czaty przeglądarkowe sprzed lat, wciążoferowane przez wiele portali.

Pierwszą dziesiątkę najpopularniejszych zamyka, co jest sporymzaskoczeniem, AdobeAIR. Aplikacji na AIR chyba dziś już nikt nie robi… pozainstytucjami rządowymi. Nie tylko chodzi o ogromnie popularnee-deklaracjeDesktop, ale też rozmaite narzędzia dla szkół i urzędów.Musimy sprawdzić, czy poza Polską AIR doczekał się też takichzastosowań.

Jak widzieliśmy, Windows XP i Vista, stare wersje Flash Playera,Javy, a nawet Firefoksa, to wciąż pecetowa codzienność. Ale tonie wszystko. Avast wskazuje na inne ciekawe starocie, prawie nigdynie aktualizowane przez ich użytkowników.

Na tej liście mamy czytnik PDF-ów FoxitReader (92% instalacji to stare wersje), odtwarzacz multimedialnyGOMMedia Player (90% instalacji jest przestarzałych), kolejnyczytnik PDF-ów NitroPro (89% instalacji przestarzałych), archiwizer WinZip(87% instalacji przestarzałych – ciekawe ile poprawnielicencjonowanych, w końcu licencja to tylko 205 zł), pakiet kodekówDivX(86% instalacji przestarzała – może lepiej zainstalować VLC),AdobeShockwave Player (84% instalacji przestarzałych – a kto kiedyostatni raz widział stronę zrobioną w technologii Shockwave?),oraz archiwizer 7-Zip (82% instalacji przestarzałych, a zarazempełnych poważnych luk).

Jak widać, zapewnić bezpieczeństwo zwykłym użytkownikomWindows PC – to wyzwanie ogromne, niełatwy sobie Avast kawałekchleba znalazł. Przedstawione tu dane pokazują też, jak bardzopozbawione są znaczenia wyznania naszych wysoce inteligentnych ikompetentnych technicznie Czytelników, którzy zapewniają, jak tooni nigdy nie mając żadnego antywirusa, nigdy też ofiarą malwarenie padli.

Nie, w świecie, w którym popularny program archiwizujący jestpełen luk pozwalających na zdalny atak, dobry programantywirusowy jest zwykłemu użytkownikowi wręcz niezbędny.